Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Nakłademwłasnym...AutorzyjakowydawcyswoichpracwKrakowiewdobie...
SzkolnejKrajowej.Często,takżewprzypadkuSchmitta,przyczynąpodejmowaniaróż-
nychzajęć,wkrajuizagranicą,byłyrepresjezaborcówspowodowanedziałalnością
spiskowączyudziałemwkolejnychpowstaniach.
Wśród1098osób,októrychżyciuidziałalnościudałosięodnaleźćinformacje,naj-
więcejjestprzedstawicieliinteligencji,główniekrakowskiej.PrzyznanieGalicjiauto-
nomiispowodowałozwiększenieliczebnościtejwarstwyspołecznej
1.Spolonizowanie
urzędówiszkolnictwadoprowadziłodowzrostuliczbyurzędnikówinauczycieli.
Wciąguczterdziestukilkulatautonomiizmieniłosięobliczemiasta.Krakówstałsię
ośrodkiemadministracyjno-naukowym,miastemurzędników,profesorów,studentów,mia-
stemprzedewszystkiminteligencji
2.
Zakryteriumpodziałuautorówpublikującychwłasnymnakłademswojepraceprzyjęto
zatemnajliczniejreprezentowanegrupyzawodoweinteligencji.Osobnopoliczono
przedstawicieliinnychzawodówzaliczanychdointeligencji,jużnietaklicznierepre-
zentowanych.Ponieważtawarstwaspołecznadopierosięwówczaskształtowała,we
wspomnianejgrupieznalazłysiętakżeosobylegitymującesięwykształceniempo-
zwalającymuznaćjezaprzedstawicieliinteligencji,aniepracującezawodowo.Dołą-
czonodonichtychnielicznychautorów,którychzewzględunabrakodpowiedniego
wykształcenianiemożnazaliczyćdointeligencji,np.rzemieślnikówczychłopów.
Wyróżnionoponadtoprzedstawicieliziemiaństwa,przedsiębiorcówikupców.Kwali-
fikującosobydoposzczególnychgrup,wprzypadkutych,któreudzielałysięnawielu
polach,staranosiębraćpoduwagędziałalnośćdominującąwżyciudanejosoby,
awprzypadkuosóbzmieniającychwciąguswojegożyciastanowiskaczyzawody
–zawódwykonywanywokresiepublikowaniawłasnymnakładem.Podziałautorów
wedługwspomnianychkategoriiprezentujetabela1.
Zprzedstawionychwtabelidanychwynika,żenajliczniejszągrupęautorówpubli-
kującychwłasnymnakłademstanowilinauczycieleróżnychtypówszkół,wtymwy-
kładowcyUniwersytetuJagiellońskiegoiinnychwyższychuczelni.Drugąliczebnie
grupętworzyliludziepióra.Jesttojednocześnienajmniejjednorodnagrupa.Osoby
znanezeswojejdziałalnościliterackiejmiałybowiemróżnorodnewykształcenie
ipochodzeniespołeczne.Czasamipracaliterackaniestanowiłaichgłównegoźródła
utrzymania(takbyłonp.wprzypadkuwłaścicielimajątkówziemskich),alewłaśnie
ztegorodzajudziałalnościbylinajbardziejznaniidziękiniejznaleźliswojemiejsce
whistoriipolskiejkultury.Trzeciągrupępodwzględemliczebnościtworzyłoducho-
wieństwo.Doniejzaliczonorównieżtychksięży,którzybylikatechetamiwszkołach
lubwykładowcamiwseminariachczynaUniwersytecieJagiellońskim.Stosunkowo
liczniereprezentowanibyliwśródautorówurzędnicyilekarze.Natomiastprzedstawi-
cielipozostałychgrup:adwokatów(zaliczonotutakżekilkunotariuszy),inteligencji
technicznejorazartystów,byłojużwśródautorówznaczniemniej,podobniejakkup-
cówiprzedsiębiorców.Liczniejszajestnatomiastgrupaziemian,którejprzedstawi-
ciele–utrzymującsięzmajątkówziemskich–uprawialirozmaiterodzajepisarstwa
izajmowalisięróżnymidziedzinaminauki.
1I.Homola,„Kwiatspołeczeństwa…”.(Strukturaspołecznaizaryspołożeniainteligencjikrakowskiej
wlatach1860–1914),Kraków–Wrocław1984.
2Tamże,s.373.
