Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Rozdział1
jącychwświecieprzyrody.Przywołaniefaktówocharakterze
zewnętrznym,którewyczerpująsięwdoznaniuzmysłowym,
powodujeodpowiednistanuczuciowy.Pewnawaloryzacjami-
łości,dobrocijestpełniejwygrywanawswoichtonacjachprzez
odwołaniaanimizacyjne.Podmiotjakgdybysprawdzawten
sposóbjakośćtychdośćambiwalentnychuczućwotaczającej
gorzeczywistości.Istniejepewienparalelizmwrelacjiczłowiek
-przyroda,.Opierasięonnaprawieanalogii.Wtymbinarnym
układzieelementówprzyrównanychkażdyznichzachowuje
pełnąautonomięznaczeniowąprzyjednoczesnejdyfuzjizna-
czeń.Onetotworząnowąrzeczywistość,będącąwynikiem
relacjianalogicznychmiędzyskładowymielementamiświata.
Mamytuwięcdoczynieniazkonstrukcjąpoetyckiegoporów-
nania.Istniejewyznacznikformalnyzakładającytenchwyt
poetycki(jestem-jak).Figuraanalogiijednakjesttuzarazem
figurąrozumowaniabiegnącegodrogąwyraźnieograniczonych
relacji;.Wfinalnymstwierdzeniu(njesteśmysobiezamkniętym
czworokątnymświatem”)zakładasiętęograniczoność,którą
stwarzająkomponentywizjilirycznej:relacjaczłowiek-przy-
roda.Analogiajakochwytrozumowaniadoprowadzawefek-
ciedookreślonychrozwiązań.Przyjrzyjmysiętymzjawiskom
dokładniej.Spytajmy,dokądprowadzitakawizjaświata,takie
poznanierzeczywistości.Jesttoniewątpliwiewersjamateriali-
zmudeterministycznego-wszystkiewięcdrogiwiodąwtra-
dycjewiekuXVIII.
,Wieluinspirującychuwagnaturyzarównomerytorycznej,jakimeto-
dycznejdostarczatustudiumI.Opackiego:Słowackiego„równaniazjedną
niewiadomą”W:Idem:Poezjaromantycznychprzełomów.Wrocław1972,
s.27-66.
;Wlogiceanalogiętraktujesięjakoszczególnyprzypadekrozumowa-
niaindukcyjnego(indukcjaniewyczerpująca,prostewyliczenie)-zob.A.J.
Ayer:Problempoznania.Przeł.E.König-Chwedeńczuk.Warszawa1965,
s.89-91.Oheurystycznymznaczeniuanalogiiwformułowaniuhipotezzob.:
J.F.Herschel:Wstępdobadańprzyrodniczych.Przeł.T.Pawłowski.War-
szawa1959,s.40.
