Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WStęp
17
Wówczaszajednymzamachemodrzuceniadoczekająsięzłośliwe
pamfletyinaiwneapologie.Teostatnie,zuwaginaswąbezdennągłu-
potę,sąnawetgorszeniżpaszkwile.Mierzyćcesarzatąsamąmiarą,co
zręcznegoczłowiekabiznesu,prowadzącegosweksięgijaknależyiza-
dowalającegosięskromnymdochodemzesprzedawanychtowarów,wy-
gładzaćostrekrawędziejegowizerunkunamedalachtakzaciekle,że
przypominająonetemonety,naktórychwciążjeszczewidaćpodobiznę
władcy,choćniesposóbjużstwierdzić,ojakiegowładcęchodzi,iujmo-
waćjegocharakterowiiintelektowiwszystkiegotego,coprzekraczamia-
ręprzeciętnegoczłowieka,sprowadzającrysyjegofizycznejimoralnej
sylwetkidowymiarupospolitejuczciwościiotwartejtrywialności,ozna-
czatyle,corozumiećjegoprawdziwąnaturęjeszczemniej,niżwówczas,
gdyprzypisujemusięolbrzymiewady,niezmierzonąambicję,czynawet
niebywałezbrodnie.Wtakimwypadkubowiempozostałbyprzynaj-
mniejczłowiekiemwielkim.Byłbytogeniuszzła,leczniewątpliwiena-
dalgeniusz,niezaśtegorodzajuwychowanekgetta,wktórymniema
jużnicpróczlichwiarstwailiberalizmu.
Wszystkimtymbezstronnymzpozoruosobom,któreprzykażdejoka-
zjikrytykująswychrodakówwobecnościobcych,orazgabinetowym
moralistom,zachowującymsiętak,jakbychcielizignorowaćcałybrud
ludzkiejegzystencjiizastosowaćwodniesieniudoNapoleonajakąśfilo-
zoficznązasadę,którejzpewnościąniezaczerpnęliodsobiewspółcze-
snych,odpowiedzidostarcząfakty.
JakoczłowiekpodejrzewanyoślepezauroczeniepostaciąNapoleona,
powinienem,bardziejnawetniżktokolwiekinny,powstrzymaćsięod
wszelkichpolemiki,nailetomożliwe,niewyjawiaćswychprywatnych
opinii.pragnęjedynieprzekazaćczytelnikowito,coznalazłemwdoku-
mentachźródłowychinieuważam,abymmiałprawodowysuwania
własnychwniosków.Choćwjednejzmoichpoprzednichksiążekbyły
onenaderpowściągliwe,wywołałykrytyczneuwagi,które,comuszę
tutajprzyznać,byłysłuszne.przedstawiamwszakczytelnikowijedynie
fragmentmoichdociekań.Wszelkiesądymożnabędziewygłaszaćdo-
pierowtedy,gdyodbiorcybędąmieliwglądwcałokształtbadań.
przyjętyprzezemniesposóbpostępowania,polegającynaniepodawa-
niuodnośnikówdożadnegozeźródeł,zktórychkorzystałem,byłzacie-
klekrytykowany,itonietylkoweFrancji,lecztakżezagranicą.Mimo
tegozamierzamsięgotrzymać.Zjednejstronybowiemzmuszanieczy-
telnikadoangażowaniasięwżmudnąiczasochłonnąpracę,jakiejjasam
siępoświęciłem,wydajemisiębezcelowe.Zdrugiejstronyodnośniki,
jakiemógłbymzamieścić,nikomunanicbysięnieprzydały,gdyżzde-
cydowanawiększośćdokumentów,nabaziektórychpracowałem,jest
albomojąwłasnością,albonależydoprywatnycharchiwów.Jużnieba-
wembędęwstanieopublikowaćwcałościniektóreztekstów,zktórych
korzystałem,awtedybędziemożnasięprzekonać,czysąoneautentycz-
ne.Oprócztego,zwyjątkiemtychprzypadków,wktórychzobowiązany
jestemzachowaćmilczenie,gotówjestemdostarczyćosobomzaintereso-
wanymtematemwszelkichdowodów,jakichtylkomogąsobieżyczyć.
