Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
EUGENIAPROKOP-JANIEC
granic”49,poleganaprzedstawianiuterytoriumnarodowegojakofe-
deracjikrainhistorycznych,otwartegoobszaruodniesionegodogra-
nicnaturalnych.Punktemwyjściajesttuprzeświadczenie,że:
Niemawświeciecywilizowanymanijednegopaństwa,
któregogranicepolitycznezbiegałybysięznarodowymi.
(...)Nawielkiejrówninieśrodkowo-europejskiejjużwcza-
sachhistorycznychzmieniałysięniejednokrotniegranice
narodów,atymbardziejgranicepaństw,znikałydawne,apo-
wstawałynoweugrupowaniaetnograficzneipolityczne.Ani
granicnarodowościpolskiej,anigranicprzyszłegopaństwa
polskiegoniemożnadziśzakreślać(...)50.
Jakwidać,perspektywaprzeszłościzgodnajesttuzperspektywą
przyszłości.Uznawszy,iżtrudnowytyczyćpolitycznegraniceniepod-
ległejPolski,Popławskiorientujejejterytoriumwobecgranicnatural-
nychiwzywadoΠowładnięciaobszarówstanowiącychjejdziedzictwo
przyrodzone,określonychgranicaminaturalnymi”51.Takakoncep-
tualizacjanarodowejprzestrzeniprzypominaraczejmapyprzedno-
woczesne,naktórychΠ[w]iększeterytoriasąogólnikowoprzypisane
królestwomiimperiom,beznieodpartegoprzymusuzaznaczania,
wktórymmiejscukończysięjednokrólestwo,azaczynadrugie”52.
PodobnystylmapowaniapojawiasięrównieżuWasilewskiego,
uktóregowiążesięonzmyśleniemorganicystycznymiwyobraże-
niemΠciałaojczyzny”jakoorganizmu.Rozbudowanyobraztegotypu
odnajdujemywLwowieprzodującym,pracypisanejwczasieokupacji.
Terytoriumnarodoweprzedstawianejesttujakocałość,wobrębie
którejkrążyenergianarodowa,skupiającasięiujawniającawróżnych
geograficznychpunktachiobszarach.Modeltensłużyrównieżdowy-
jaśnianiaprocesunarodowegoodrodzeniawjegogeograficznymwy-
miarze:Π(...)energiapsychicznanarodupodkoniecXIXstuleciatak
jużbyłasilna,żewywołałaodruchywuśpionymcielejednoczesne
wróżnychpunktachziempolskich”53.
WykreślającswojąmałoskalowąmapęPolskijakojejregionalne
części,wskazywałPopławskikrainyhistoryczne.Wasilewskiprojek-
49J.L.Popławski,Polskawspółczesna…,s.201.
50Tenże,Zadaniapolitykinarodowejnakresach,w:tegoż,Pisma,wybór,wstępioprac.T.Kulak,
Wrocław1998,s.161.
51WtensposóbkonstruujePopławskirównieżserięhistorycznychmapPolskiwpracyZadania
politykinarodowejnakresach.
52M.Billig,Banalnynacjonalizm…,s.55.
53Z.Wasilewski,Lwówprzodujący…,s.8.
40
