Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
Frinty,swojegoczeskiegoprzyjacielazUniwersytetuKarolawPradze,
w1931r.napisał:DczynnikirządowewwojewództwiewToruniu
zajmują-nieotwarcie,aletymskuteczniejpoufnie-stanowisko
wprostwrogiewobecżyciaszczepowegoKaszubów”(Szymikowski,
2006:23).Idalej,wtymsamymliścieskonstatował:
Ja,którycałądusząparłemdościsłegozespoleniaKaszubówzPolską,gdyż
zdziejówSłowiannadbałtyckichwiem,żenarozdrabnianiusięposzczegól-
nychszczepówsłowiańskichoparłNiemiecswojąskutecznąpolitykętępiciel-
skąwobecnas,wwarunkachobecnychstojęniemalbezradnywobectego,
cosiędziejeizwielkątroskąpatrzęwprzyszłość(Szymikowski2006:25).
Winnymjeszczeliście,tymrazemskierowanymdoJanaKarnow-
skiego,zktórymprzezwielelatredagowalipismoDGryf”,Majkowski
niekrył,żenadziejądlaruchukaszubskiegosąwjegomniemaniu
Zrzeszińcy
3
,zichideologiąkonstruującąnaródiwyboremtakichjego
konstruktówjakjęzyk,kulturaipolityka.Tymczasemjednakwładze
państwowewIIRzeczypospolitejnieuznawałyjęzykakaszubskiego
iodrzucałypostulatynauczaniagowszkołach.Wsukursrządzącym
przychodziliuczeni.ProfesorUniwersytetuPoznańskiegoMikołaj
RudnickiprzestrzegałprzedautonomiąjęzykowąKaszubów,uwa-
żając,żejesttoDdogodnadlaNiemiecdywersja,pozwalającaim
wprowadzićrozróżnienienaKaszubówiPolaków,zmniejszającich
liczbęogólnąiobiestronywynaradawiając”(Rudnicki1937:217;
zob.:Pepliński1987:311;Szymikowski2010:105).Kulturaspro-
wadzanabyłanajczęściejdoludowościinajlepiej,jeśliwyrażałasię
wwymyślnymstrojuDludowym”,tańcachipatriotycznymśpiewie
podczaspaństwowychdożynek,azauprawianiepolitykigroziłareszt
icenzuraprewencyjna.PlanZrzeszińcówzmierzającydonarodowo-
-kulturowegoupodmiotowieniasięKaszubówbyłniejakoodpowiedzią
nadziałaniawładz.
Celemksiążkijestprzybliżeniesposobu,wjakiZrzeszińcyiJan
Rompskidefiniowalinaród,tęwyobrażonąwspólnotęKaszubów.
3DonajważniejszychopracowańhistorycznychpoświęconychZrzeszińcom
należyzaliczyć:Borzyszkowski,2013a:V-XXXVIII;Borzyszkowski,oprac.2007;
Borzyszkowski2013b;Frankowska,red.2017;Jabłoński2020b;Kutta2003;Pepliński
1987;Paczoska2004:205-232;Szymikowski2007,2010.
