Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
religijnyminaukowymświatopoglądemczłowiekowi
–artyście–wnaderszczególnysposóbzpomocąspieszy
pamięć,takzbiorowa,jakiindywidualna:nietworzyona
szerszejprzestrzenidlarefleksji,leczwzmacniaskłonność
kukontemplatywnemuoglądowialbokuorgiastycznemu
zatraceniusięwgranicachwyznaczającychpolereakcji
psychicznych”55.
Planszeatlasuukazywaływszelkiemożliweaspekty
ludzkiejorganizacjiświataiemocjonalno-umysłowegodoń
stosunkuwkategoriachspolaryzowanej,Warburgiańskiej
Orientierung
–odproblemówkosmologii,kosmografii,
astronomii,wyobrażeńzwiązanychzogromnątradycją
mitologiczno-astrologiczną,poprzezprzekształcenie
kluczowegopatosugestu,powrotuantycznychbogów
wrenesansie,poprzeztradycjęśredniowieczną,
ażpoprzedstawieniazżyciasportuipolitykibliskiej
Warburgowiwspółczesności.
Jednakowożkomentarzodnoszącysiędonawiedzającej
goniemalprzezcałeżyciefiguryNimfy,kondensującej
wątkiprzemianyznaczeń,przekształceńformy,wreszcie
fundamentalnejinwersjiwyobrażeńnowoczesnych,
posługującejsiępostaciąnimfy,wstosunkudoświata
możnauznaćzacharakterystycznepodsumowanie
obrazowejwędrówkiifigurynimfy,isamegoWarburga:
„Fakt,że«pogrążonejwekstazienimfie»wdzisiejszym
świecieżyciamłodychludziprzypadłwudzialeetap,który
trzebabyokreślićmianem
wilderndeHuendin
,przenikliwy
iobdarzonymądrościąobserwatorzmuszonyjestprzyjąć
dowiadomości–lecztylkopoto,bytymostrzej
zareagowaćwstosownymmomencie.Niejesttokwestia
etyki,leczzwyczajnieczystości,«kwestiawygody»”56.
GewitzigterundweiserZuschauer
–obdarzony
przenikliwościąspojrzeniaimądrościądystansuwidz
–tymzawszeWarburgzapewnechciałpozostać.
Nierzadkowidziałsiebie,jakpisał,wroli„psychohistoryka
schizofreniikulturyZachodu”,bardziejpoprzezobrazy-
wizerunkizebranewautobiograficznymodbiciu.Rzecz
jasna,przesłanieWarburga,takdziśaktualneiatrakcyjne,
gdyhistoriasztukiwłaściwiemaambicjestaniasię
antropologiąobrazu,wchłaniającąstudianadznaczeniem
