Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
symultanizm.Ztymistotnymzastrzeżeniem,iżmowatunie
owąskopojętymsymultanizmiewliteraturze,teatrzeczyfilmie,
leczosymultanizmiejakokategoriimetanarracyjnej,która
wpraktycewystępujewróżnychdziedzinachsztukiikomuni-
kowania,łącząciintegrującjezsobą.
Najcenniejszepoznawczowydajesięjednakłączenieobutych
wymienionychwariantówiperspektyw.Podejścietakieumoż-
liwiaprzerzucanieśmiałychpomostówbadawczych.Ichmeto-
dologicznąpodstawęstanowizjawiskokorespondencjisztuk,
awniejhomologiistrukturalnej,wramachktórego
odmiennetworzywomimowszystkospełniawprocesiekomu-
nikowaniatożsamą(choćznaturyrzeczynieidentyczną)funkcję.
Metanarracyjnespojrzenienatęzłożonąproblematykęnie
zawierawsobieudziałuabstrakcyjnejspekulacji.Wprostprze-
ciwnie,odnosisięonobezpośredniodoteoriipraktykikomu-
nikowania.Zarównodopojedynczychfenomenówbieżącego
komunikowania(poetykaopisowanarracji),jakidozjawisk
będącychintegralnymelementemprocesuhistorycznofilmowe-
go,historycznoliterackiego(zmiennośćformnarracjiwujęciu
poetykihistorycznej).Wobutychaspektachznajdujebowiem
swojeintrygującepotwierdzenie.
Sięgnijmypokonkretnyprzykładzwiązkównarracyjnych
łączącychfilmiliteraturęnapoziomiematanarracyjnym,to
znaczybezudziałuadaptacjipojedynczegoutworu.Chodzi
oeksponującekalejdoskopowąsymultanicznośćakcjina
ekranie,nakręconewlatachdwudziestychXXwiekufabuły
wielkiegowzoruorazfreski,poematyisymfoniewielkomiej-
skie.Należądonich:Manhatta(1921)PaulaStranda,Gorączka
szachowa(1924)WsiewołodaPudowkina,Człowiekwtłumie
(1925)KingaVidora,TwentyFourDollarIsland(1927)Roberta
Flaherty’ego,Symfoniawielkiegomiasta(1927)WalteraRutt-
manna,SkyscraperSymphony(1929)RobertaFloreyaiCzłowiek
zkamerą(1929)DzigiWiertowa.
Charaktertematu(życiewielkiegomiasta)zbiegasiętutaj
zesposobemjegonarracyjnegoujęcia.Jednowynikazdrugiego.
Wszystkiewymienionefilmywykazują-nazasadziehomologii
strukturalnej-powinowactwozukazywanąwnichdynamiką
przemianwielkichświatowychmetropolii.Wposzukiwaniach
48
