Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dobrzyńskiej)oraznapołudniu:np.podŚwiętymKrzyżemznajdujesię
GóraChełmowa,całaporosłamodrzewiem;laskimodrzewiowe
znajdująsiętakżewBeskidzieZachodnimiPieninach.Cisówdziko
rosnącychmamyjeszczemniej:większeskupieniacisówznajdująsię
wBorachTucholskich(naPomorzu)czywkieleckim5.
Każdeztychdrzewmawyglądodmienny.Piramidalnymodrzew
wysokowznosiswójpień,okrytypęczkamicienkich,jasnozielonych
igieł,opadającychnazimę.Cismożewprawdziewyrastaćnawysokie
drzewo,przeważniejednakmapostaćniskiego,alebogato
rozgałęzionegokrzaka,porosłegociemnozielonymiliśćmi,płaskiego
kształtu,jakujodły.Odbijająodnichjegonasiona
wjaskrawoczerwonej,mięsistejosnówce,wyglądającezupełniejak
jagodyipiękniestrojącetodrzewko.Tylkożecistoroślinazdradliwa:
jegoszpilki,szczególniemłode,jadowiteimogąspowodować
śmierćzarównoczłowieka,jakizwierzęcia.
Drewnoobutychdrzewjestwyśmienite:zwłaszczabudowle
modrzewiowemogąprzetrwaćcałewieki.Budowanoteżdawniej
zmodrzewiakościołyidwory,aużywanobelekmodrzewiowychprzy
budowieniektórychczęściTeatruWielkiegowWarszawie.Cisowe
drzewozkolei,barwybrunatnoczerwonej,odznaczasięniepospolitą
twardością,apowygładzeniuzdolnościąprzyjmowaniaprawie
szklistegopołysku.Używałosięgoteżdawniejdowyrobówtokarsko-
stolarskich.Wśredniowieczunp.wyrabianozcisówwybornełuki.
Rąbanowięcmodrzewieicisydlaichwielkichzalet,dlategodziś
tedrzewarzadkością.Niekażdyjewidział,zwłaszczacisy.Częściej
niżwrzeczywistościspotkaćsięznimimożnawdawnych
opowieściachoczasach,kiedytopradziadowienasimieszkali
wmodrzewiowychdworach,doktórychprowadziłycisowewrota.
Pocisiezostałojeszczejednowspomnienie:„końcisawy”toznaczy
maścikasztanowatej,podobnejdobarwydrewnacisowego.