Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
giczneorazosobowość.Rzadkoskładnikitetraktowanebyłyrównorzędnie,
przeważniejedenbyłdominujący.Rozmaiteteżtreściskrywanebyłypod
tymipojęciamiwróżnychokresach(Dylak1995,s.29).Współcześnieod
nauczycielaoczekujesięprzedewszystkimkompetencjimerytorycznych
iodpowiedniegoprzygotowaniapedagogicznegoipsychologicznego.Jestto
nauczycielwspomagającyrozwójucznia,przewodnikraczejniżinformator,
osobawyzwalającaaktywnośćucznia2.
Przeobrażeniazawodunauczycielaioczekiwańwzględemniegouwarun-
kowanesąteżzmianamispołecznymi,cywilizacyjnymiiustrojowymi,euro-
peizacjąiglobalizacjążycia.Wtradycyjnejpedagogiceskładowetzw.trójkąta
dydaktycznegotworzył:student,przedmiotnauczaniainauczyciel,aledziśto
ulegazmianie.WanalizieprzeprowadzonejprzezF.Scottapojawiłysięcztery
komponenty,apoprzednietrzyzostałyzmodyfikowanenastępująco:zestu-
dentanauczącegosię(biernyodbiorcazostałzmienionytutajwaktywnego
uczącegosię);przedmiotuczeniasięnanauczaniezdalne,wktórymwzięto
poduwagęceleedukacyjneiwstępnąwiedzęuczącegosię;znauczycielana
środowiskonauczania,któremożezawieraćnowemedia(wideo,komputer
lubsiećkomputerową);czwartymkomponentemjestzakresipoziomkształ-
cenia,cooznaczasystemowetraktowanieprocesukształcenia,naprzykład
kształceniezawodowelubkształceniewuczelniwyższej(Juszczyk2000,s.22).
Podejmującpróbęinterpretacjianalizykomponentówdydaktycznych
przeprowadzonąprzezF.Scotta,należyzauważyć,żewtzw.trójkąciedydak-
tycznymnauczycielbyłjednąztrzechskładowychprocesudydaktycznego,
obecniestajesięjednązczęściskładowychtrzeciegozczterechkomponen-
tówprocesudydaktycznego.Nauczycielmoże,aleniemusibyćelementem
środowiskanauczania,gdyżnoweśrodowisko,amianowicieinteraktywne
medianiewymagająjegoobecnościwprocesienauczania.Takiestwierdze-
nienasuwapytanieomiejscenauczycielawśrodowiskuedukacyjnymzdo-
minowanymprzezmedia;ojegorolęwnowejrzeczywistości,jednocześnie
powodujeniepokójwśródnauczycieli,którzydotejporyswójprofesjonalizm
budowalinatakichautorytetach,jakSokrates,Konfucjusz,Korczak3.
Analizującopiniespecjalistówzaangażowanychwproblematykęszkoły
ijejcyfryzacji,niepokójtenwydajesięnieuzasadniony(por.Prensky2009;
Tapscott2010;Dylak2002).Osobanauczycielajestkluczowawprocesieedu-
kacyjnym,szczególniewłaśniewdzisiejszychczasachcechującychsięszyb-
2
Zob.szerzej:S.Dylak,Wizualizacjawkształceniunauczycieli;B.Kutrowska,Wposzukiwaniu
współczesnegomodelukształcenianauczycieli[w:]Z.Bartkowicz,M.Kowaluk,M.Samujło(red.)
Nauczycielkompetentny.Teraźniejszośćiprzyszłość,Lublin2007.
3Osobliwośćrolinauczycielajesttymtrudniejsza,gdyżjestonaniejasna,wewnętrznie
niespójna,psychologicznietrudnaorazniezgodnazjegoinnymiważnymirolami.Zob.szerzej:
K.Konarzewski,Sztukanauczania.Szkoła,Warszawa2004,s.164–190.
12
