Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
ROZDZIAŁI
Refleksyjno-transformacyjneuczeniesię
JürgenHabermaswskazałnastępującerodzajewiedzy:interpretatywną,
instrumentalnąikrytyczną.Wiedzaocharakterzeinstrumentalnymzwią-
zanajestzrozumieniemrzeczywistościwcelujejkontrolowania.Interpre-
tatywnaumożliwiazrozumiećludzkiezachowaniaidziałania.Wiedzakry-
tycznadotyczyprocesumyślenia,wniejgłównieujawniasięrefleksyjność.
Prowadzidoprzekształceńdziałań,myślenia,jednostkazmieniasytuację
osobistą,społeczną30.RefleksyjnośćwteoriiJürgenaHabermasaniejeststo-
sowanawmyśleniutypuinstrumentalnego,dotyczybardziejskomplikowa-
nychitrudnychrzeczy.Uruchamianazostajewczasiekrytycznegomyślenia,
podczasdokonywaniaosądów31.
DavidKolbuznajerefleksyjnośćjakoumysłowąaktywność,potrzebnądo
uczeniasiędziękizdobywanymdoświadczeniom.Jesttwórcąmodeluuczenia
siępoprzezdoświadczenie,składającegosięzczterechetapów:doświadczenia,
refleksji,teoriiizastosowaniawiedzy.Podmiotprzyglądasięsytuacji,anali-
zujeiocenia.Nadtymdoświadczeniemdokonujerefleksjiiwyciągazniego
wnioski.Refleksyjnośćzachodziwtrakcieobserwacjiistajesiępodstawądo
poszukiwań32.Refleksjanadnowymizagadnieniamijestszczególnietrudna,
boniejestwcześniejdoświadczonapraktyką33.
Generalizacjapoleganaporównaniuwnioskówzteorią,będącąpodsta-
wąobserwowanegozjawiska.Etapzastosowaniawiedzydotyczypowiązania
sformułowanychteoriizdziałaniempraktycznym,cooznaczaużycienowych
wiadomościwpraktycznychsytuacjach.Uczeniesiępoleganietylkonaprzy-
swojeniutreści,alenaichintegrowaniuzdoświadczeniem,dziękiczemutre-
ścimogąulegaćprzekształceniom.Prowadzitodonowychdoświadczeń,czyli
nowychźródełwiedzy.RefleksyjnośćwujęciuDavidaKolbajestwięctaką
aktywnościąumysłową,którajestkoniecznadlauczeniasięnapodstawiedo-
świadczeń.
DonaldSchönuważa,iżwielkimproblememjestbrakodpowiedniego
zrozumieniazwiązkumiędzyteoriąipraktyką.Wpraktycestosujesięwie-
dzęwypływającązdoświadczenia,którabudowanajestdziękiwykonywa-
niupewnychczynności34.Jemuzawdzięczamypojęcienrefleksyjnypraktyk”
funkcjonującewliteraturzepedagogicznej.Refleksyjnypraktykwswoimży-
ciu,życiuzawodowym,stosujedwarodzajerefleksji-podczasdziałaniaipo
jegozakończeniujakokrytycznespojrzeniewstecz.Refleksyjneuczeniesię
30Por.M.Chrost,Refleksyjnośćwwychowaniu,s.136.
31Por.A.Perkowska-Klejman,Uczeniesięiedukacja,s.2.
32Por.M.Chrost,Refleksyjnośćwwychowaniu,s.137.
33Por.A.Perkowska-Klejman,Refleksyjnośćwkontekście,s.5.
34Por.A.Perkowska-Klejman,Uczeniesięiedukacja,s.2.
