Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowadopierwszegowydania
7
indziej*,aniniemożezapożyczaćmetodyodnaukipod-
porządkowanej,jakąjestmatematyka,anizadowalaćsię
kategorycznymizapewnieniamiogląduwewnętrznego,
aniposługiwaćsięmyśleniem(Räsonnement)wychodzą-
cymoduzasadnieńrefleksjizewnętrznej.Tylkosama
naturatreścimożestanowićoimmanentnymruchupo-
znanianaukowego,ponieważtawłasnarefleksjatreści
jestzarazemtym,codopieroustanawiaiwytwarzaswoje
określenie**.
Rozsądekdokonujeokreśleńiutrwalaje.Rozumjest
czymśnegatywnymidialektycznym,ponieważokreślenia
rozsądkuobracawniwecz.Jestczymśpozytywnym,po-
nieważwytwarzaogólnośćiujmujewniejpojęciowoto,co
szczegółowe.Podobniejakuważasięrozsądekzawładzę
odrębnąodrozumuwogóle,takteżuważasięzazwyczaj
rozumdialektycznyzaodrębnyodrozumupozytywnego.
Alewswejprawdzierozumjestduchem,któryjestczymś
wyższymniżjednoidrugie,niżrozsądkowyrozumalbo
rozumowyrozsądek.Duchjestnegatywnością–określa
zarównodialektycznyrozum,jakirozsądek.Jeślineguje
cośprostego–ustanawiaokreślonąróżnicę,którąope-
rujerozsądek.Jeślidoprowadzadojejrozpłynięciasię,
jestczymśdialektycznym.Nietrzymasięjednaknicości
*Fenomenologiaducha,przedmowadopierwszegowydania.
Właściwymrozwinięciemtegozagadnieniajestpoznaniemetody,
onozaśdokonujesięwlogicesamej.(PrzypisHeglazprzygotowy-
wanegowr.1831drugiegowydania.)
**nOrganicznabudowanaukipowinnapowstawaćtylkodzięki
własnemużyciupojęcia...Treśćnieotrzymujeswojejokreśloności
odczegoś,coinne,iokreślonośćtaniejestczymś,cozostałodoniej
tylkozewnętrznieprzyklejone;treśćsamanadajesobieswąokreślo-
nośćisamazesiebieczynisięmomentem,czylijednymzpunktów
całości”(Fenomenologiaducha,przeł.A.Landman,Warszawa1963,
PWN,t.I,s.68).
