Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
25
WarunkirozwojuhumanistykiakademickiejwXIXstuleciu
Głównej-30-letniaDwyrwa”whistoriiwarszawskiejedukacjiuniwer-
syteckiejbyłanatozbytdługa.
Rosyjskiewładzeoświatoweniehonorowałystopninaukowychuzy-
skanychnauniwersytetachinnychniżimperialne
15
.Wyjątkiembyły
stopniedoktorskienadaneprzezRadęLekarskąKrólestwaPolskie-
go.WśródprofesorówSzkołyGłównejznalazłosięwsumie39osób,
którychkwalifikacjenaukowe,wpostaciposiadaniastopniadoktora,
magistralubkandydatajednegozrosyjskichuniwersytetów,zostały
uznanezawystarczającedlapowierzeniaimstanowisknaCesarskim
UniwersytecieWarszawskim16.Ostateczniezatrudnienienarosyjskiej
uczelniotrzymało37osób(wtymtrzechRosjan,zaangażowanychjuż
doSzkołyGłównejwcelunauczaniajęzyka,literaturyihistoriiRosji);
pozostałewakatytrzebabyłozapełnićwykładowcamidobranymisto-
sowniedoobowiązującychprzepisów.UstawaCesarskiegoUniwersy-
tetuWarszawskiegoz8czerwca1869r.stanowiła,żekażdyczłonek
fakultetumaprawoprzedstawićswoichkandydatów,którychnastępnie
należypoddaćgłosowaniuprzezRadęWydziału.Jegowynikiprzedsta-
wianoRadzieUniwersyteckiej,która-głosującpowtórnie-wybierała
kandydataabsolutnąwiększościągłosów.Natymjednakprocedurasię
niekończyła,bowiemwyłonionyprzezRadępretendentmusiałjeszcze
uzyskaćakceptacjęministraoświeceniapublicznego(wprzypadkupro-
fesorówzwyczajnychinadzwyczajnych)bądźkuratoraWarszawskie-
goOkręguNaukowego(oilerzeczdotyczyładocentów,prosektorów
ilektorów).Jeślitądrogąnieudawałosiędokonaćwyboru,zazgodą
kuratoramożnabyłoogłosićkonkurs.Niezależnieodtejdemokratycz-
nejformywyboruwykładowców,ministrowioświeceniaprzysługiwało
prawomianowaniaswoichkandydatównastanowiskaprofesorskie,
napozostałezaśkuratorowi17.Iwłaśnietenostatnitrybzatrudniania
obowiązywałwpierwszymokresiefunkcjonowaniauczelni.Pozwoliło
tonapowolnenasycaniekadryuniwersyteckiejwykładowcamisprowa-
dzanymizgłębiRosjiizastępowanienimiodchodzącychsukcesywnie
polskichprofesorów.
ChoćSzkołaGłówna,apotemrosyjskiUWwypromowałycałąrze-
szęznaczącychwhistoriinaukipolskiejpostaci,wskutekobowiązują-
cejpolitykiwładzrosyjskichniemalżadnaznichniemiałaszansna
objęciekatedrywwarszawskiejuczelni.Niepisanyzakazzatrudniania
PolakówwWarszawiesprawił,żepolscyuczenidziałalinauczelniach
wgłębiRosji,uczelniachgalicyjskich,zachodnioeuropejskich,praco-
waliwzaciszuswychgabinetów,uczącwszkolnictwieprywatnymlub
tajnym,średnimorazwyższym,jaktajnyUniwersytetLatający,ale
niewswojejAlmaeMatris.Niektórzyznichdoczekaliniepodległości
