Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Wykorzystywaniewynikówbadańwpraktyce
15
rzystywaniaprzezlekarzydowodówpochodzącychzbadańzapoczątkowa-
nowlatachosiemdziesiątychwKanadzie[13].PorazpierwszypojęcieEBM
zostałoużytew1991rokuprzezprofesoramedycynyGordonaGuyata[11].
StrategiaEBM,definiowanajakonintegracjanajlepszychdowodównauko-
wychzwiedząklinicznąiwartościamipacjenta”[10],przeciwstawionazo-
staładotychczasowemumodelowirozwiązywaniaproblemówklinicznych
opartemunaindywidualnymdoświadczeniuczyintuicji[13].
GłównymzałożeniemideiEBMjestwskazanie,żewpodejmowaniude-
cyzjiklinicznychniezbędnesądowodypochodzącezbadańnaukowych.
Podkreślasięjednocześnie,żemimoiżdowodynaukowesąniezbędne,to
nieznaczy,żesąnajważniejsze.Równieważnesąteżinnekomponentyde-
cyzjiklinicznej,takiejak:
1.Umiejętnerozpoznaniesytuacjiklinicznej(diagnoza,dostępneopcje
postępowania).
2.Indywidualneumiejętnościidoświadczenielekarzaorazznajomość
dowodównaukowych.
3.Systemwartościipreferencjepacjenta[14].
Potrzebauwzględnianiadowodównaukowychwpraktycezawodowej
różnychspecjalnościspowodowałarozszerzeniesięstrategiinainnezawo-
dymedyczne(anawetpozanie)ijejadaptacjędoswoichpotrzebwynika-
jącychzespecyfikidziałalności.Obecnieużywasięwięcpojęciaogólnego–
EvidenceBasedPractce–orazterminówprzyjętychprzezposzczególne
specjalnościoznaczająceOpartąnaDowodach:
•Medycynę–EvidenceBasedMedicine(EBM),
•PraktykęPielęgniarską–EvidenceBasedNursingPractce(EBNP),
•PraktykęPołożniczą–EvidenceBasedMidwiferyPractce(EBMP),
•OpiekęZdrowotną–EvidenceBasedHealthCare(EBHC),
•Stomatologię–EvidenceBasedDentstry(EBD),
•PracęSocjalną–EvidenceBasedSocialWork(EBSW)[9,10,13,15–
17].
Podkreślasię,żewykonywanieobowiązkówzawodowychzgodnieznaj-
lepszymidowodamijestwymogiemspołecznyminiezbędnymelementem
etycznymwkażdymzawodzie[18].
PraktykowaniewedługstrategiiEBPpromujekrytycznemyślenieiza-
zwyczajobejmujepięćpodstawowychkroków(5A):
1.ASK–przekształcenieproblemupacjentawpytaniekliniczne.
2.ACQUIRE–pozyskanie(znalezienie)najlepszychdowodów.
