Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dziejzrozumiałymdlajakiejśgrupyspołecznej.Twierdzisię,żeideologia
jestzdeformowaniemobrazurzeczywistości17.
Pojęcieideologiijestniezwyklekontrowersyjne.Zperspektywydoświad-
czeńminionychdwóchtysięcylatmożnastwierdzić,żeideologiatorozwi-
niętaformamyślipolitycznej.Dlajednychideologiawywodzisięodgreckich
słów„idea”i„logos”,innizaśgłoszą,iżjesttocałokształtideiipoglądówna
światiżyciespołeczne-wskazanienawizjęludzkiegoświata.Przytaczanie
jakiejkolwiekdefinicjitegopojęcianiemanajmniejszegosensu,gdyżmoże
tylkoiwyłączniejeszczebardziejzaciemnić„obraz”iwyobrażenieideolo-
gii.Społecznycharakterideologiiniesprowadzasiętylkodotego,żedoty-
czyonaprzedewszystkimsferyżyciaspołecznego.Samabowiemideologia
jestzjawiskiemspołecznym,cowkonsekwencjiprowadzidopolityki.Tam,
gdziebyłyteorieideologiczne,tampojawialisięzwolennicybądźprzeciw-
nicyokreślonejtezyczypoglądu,istaralisięwykorzystaćnadarzającąsię
okazjędogłoszeniaideizawierającychschematycznieprzedstawionąwizję
rzeczywistości.Ideologiabywaocenianaprzezperspektywęwykazania
wyższościczyteżpierwszeństwaproponowanychwjejramachrozwiązań.
Prawdyteoretyczne,czerpanezfilozofiiczyinnychdyscyplinpoznania
teoretycznego,jakrównieżwszystkieinnetezy,którymiideologiasiępo-
sługuje,mająjedyniesłużyćzauzasadnieniecelówwyznaczanychprzez
określoneinteresy.Ideologiaodzawszepróbowałazawładnąćludzkimi
umysłami.Dlaideologiiuporządkowanyobrazświataistniejącegobyłod
zawszeprzeszkodą.Ideenowechcąwypieraćstare,nikomuniepotrzebne,
zasiedziałewokowachstaroświeckości18.
Ideologiajesttokonkretnapostawaświatopoglądowa,którazawiera
wsobiepewienmodelobywatela-ideologicznyportretosoby,któraspeł-
niapożądanekryteria.Dobrymsposobemnareprodukowanieczyformo-
wanieosóbopreferowanychcechachjestdlaideologaedukacja.Wykorzy-
stujeonnieformalneźródłaedukacji,azwłaszczaśrodkimasowegoprzeka-
zu:prasę,film,radio,telewizję,jakrównieżformalneinstytucjeoświatowe,
wszczególnościszkoły.Szkołapowielaideologiczniepoprawnyprototyp,
realizującoficjalny,jasnosprecyzowanyprogramnauczaniaorazstwarzając
specyficzneśrodowisko,któremożnanazwaćukrytymprogramemna-
uczania-hiddencurriculum.Odczasupowstaniawspółczesnegopaństwa
narodowegoideologiaodgrywałaistotnąrolęwformułowaniuzasadpoli-
tykiwieludziedzinżyciapublicznego:ekonomii,nauki,technologiiiedu-
___
___
___
___
___
_
17W.Kisieliński,Mojespotkaniazideologią,(w:)M.Szyszkowska(red.),Ideowośćwpolityce,
doMwYdawniczytCHu,Warszawa2007,s.104.
18A.Dębkowski,Literaturapięknaaideologia,(w:)M.Szyszkowska(red.),op.cit.,s.232.
16
