Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
ZakończenieIIwojnyświatowejdokonałowieluzmianwbyłychPrusach
Wschodnich.Zmieniłosięobliczepolityczne,konfesyjne,narodowościoweispo-
łeczne.PrusyWschodniewwynikuumówmiędzynarodowychpodzielonopomię-
dzyPolskęaZwiązekRadziecki.PółnocnaczęśćzostałaprzydzielonadoZwiązku
Radzieckiego,południowazaśdoPolski.Od1945r.rozpoczęłasięwymiananaro-
dowościowa,wyjeżdżaliNiemcy,anateterenyprzybywałaludnośćpolskazróż-
nychstron.TakteżbyłowNidzicyiokolicznychmiejscowościach.Pierwsiosad-
nicyprzybywalizpogranicza,awięczJanowcaKościelnego,Janowa,Wieczfni,
Białut,zpowiatumławskiego,przasnyskiego,ciechanowskiegoipułtuskiego.Wraz
zwymianąnarodowościowądokonywałasiętakżewymianakonfesyjna.Ubywało
wiernychKościołaewangelickiego,aprzybywałozkażdymmiesiącemwiernych
Kościołarzymskokatolickiego.
Celemniniejszejpublikacjijestprzedstawieniedziejówludnościrzymskokatolic-
kiejiewangelickiejpozakończeniuIIwojnyświatowej.Wydobyciewszystkichwąt-
kówhistorycznychdotyczącychwiernychobuKościołówwNidzicyiokolicznych
parafiach.Następniesyntetyczneprzedstawienieiułożenieichwzamierzonącałość.
Głównyakcentzostaniepołożonynawymiardziejowyludnościkatolickiejiewan-
gelickiej,tejczęścinarodupolskiego,którazamieszkujepołudniowączęśćMazur.
KościółrzymskokatolickiwNidzicyswąposługęniósłwiernymodlokacji
miastaw1381r.,ażdoreformacjiwPrusachw1525r.Pierwsząświątynięwybu-
dowanowstylugotyckimpodkoniecXIVw.Wtymteżczasieerygowanopara-
fierzymskokatolickiewŁynie,Waplewie,Żelaźnie,Napierkach,Kanigowie,Sar-
nowie,Zaborowie,Szkotowie,SławceWielkiej,Turowie,Stębarku,Dziurdziewie
iGardynach.Wszystkieteparafiewtymokresienależałydodiecezjipomezań-
skiej.Sytuacjazmieniłasięwroku1525.Odtegoczasuświątyniestałysięmiej-
scamikultuKościołaewangelickiego.Posekularyzacjibiskupapomezańskiego
EberhardavonQueisswierniKościołarzymskokatolickiegozostaliwłączenido
diecezjichełmińskiej.Takistantrwałdo1922r.Wtymżerokuobszarnidzicki
przekazanopodadministraturęapostolskąbiskupawarmińskiego1.
1Zob.A.Harnoch,ChronikundStatistikderevangelischenKirchenindenProvinzenOst-
undWestpreußen,Neidenburg1890.
