Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
MateuszZimnoch
namomentkwestięsposobówjegoistnieniadostateczniejuższczegółowoomó-
wionąwpracachRomanaIngardena-niezaśabstrakcyjnąbytnościąodsyłającą
wyłączniedoczegośpozaniąsamą.Jestonrodzajemwariacjinadanytemat-rodza-
jemautorskiejkopii,któranieodnosisięjedyniedotego,costarasięnaśladować,
leczprzedewszystkimdosensuwpisanegoweń-jakchcielibyhermeneuci-przez
autoralub-jakwolelibypragmatyści-czytelnika13.Kopiatekstujestprzytym
utrwalonymmaterialniebytem,którymożnachwycić,przenieśćiodstawić.Jest
więcreportaższczególnymmiejscemwprzestrzeniodsyłającymdoinnejprze-
strzeni:swoistąbramąmiędzydwomaświatami.Jeślizaśpatrzećnatekstzper-
spektywyperformatywnej,toznaczyjakonabytkonstytuowanywakcielektury
niezaśdanyodgórniejakogotowyprodukt,wówczasowabramaprzekształcasię
wprzestrzeńpotencjalną:sferęłączącądwierzeczywistości.
Cociekawe,sferanpomiędzy”funkcjonujenietylkowprzestrzeniswojskiej,
odsyłającjedyniedoprzestrzeniobcej.Możliwejesttakżewytyczenieanalogicz-
nejstrefypodrugiejstroniegranicymiędzytym,cowłasneiobce,tworzącsyme-
trycznyschematwzajemnejwspółobecności.Owaprzestrzeńnpomiędzy”,sfera
potencjalna,bramamiędzydwomaświatamiczy-jakokreśliłbyrzeczWalden-
fels-intermonde14topodstawowaprzestrzeńdziałaniareportażystywprzestrze-
niobcej,będącawarunkiemjakiegokolwiekkontaktumiędzykulturowego.Tylko
iwyłączniezperspektywypograniczadajesięwjakikolwieksposóbdoświadczać
tego,coobce,podobniejakto,coobce,możezostaćwłączonewto,cowłasne,
wyłączniewformieowejsferypotencjalnej(tekstu).Możnawysnućhipotezę,
iżreportażystazawszemapujekonkretnyobszartego,cowłasne,wprzestrzeni
tego,coobce,nawetjeśliniewkażdymtekścieodnaleźćmożnategoślady.
Cząstkawłasnegosytuującasiępostronieobcego,tworzącasferęliminal-
ną-pierwotnieprzynależyonabowiemdoobcego,postrzeganajestjednakjakoto,
cowłasne,stądniesytuujesięjednoznaczniepożadnejzestron,tworzącprzestrzeń
graniczną-ujawniasięwnowoczesnychreportażachwrozmaitysposób.Warto
wtymmiejscuprześledzićkilkaprzykładowychsposobówjejfunkcjonowania.
IV
WsposóbnajbardziejwyrazistyprzestrzeńliminalnaujawniasięwBiałejgorącz-
ce15JackaHugo-Badera,gdziezostajecałkowiciezdemaskowanaprzezpodmiot
czynnościtwórczych.Koncepcjatekstujestjasnowyłożonaodsamegopoczątku:
chodziopodróżsamochodemprzezcałąniemalRosję,zMoskwydoWłady-
wostoku,wsamymśrodkuzimy.Przestrzeńwyjściowajestzatemzgóryokre-
ślona:chodziotrasęmiędzydwomaoddalonymiodsiebiemiastami.Koncept
leżącyupodstawksiążkiautomatyczniewięcstajesiępodstawowądominantą,
13Por.M.Zimnoch,Reportażwpłynnejnowoczesności,nZnak”2012,nr3(682),s.118.
14Por.B.Waldenfels,Topografiał,s.90.
15J.Hugo-Bader,Białagorączka,Wołowiec2009.
