Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.
StanyZjednoczonewkoncepcjiipolitycebezpieczeństwaPolski
19
iHarry’egoTrumana(04.1945-01.1953)zdecydowałysiępoświęcićregion
EŚW,wtymPolskę.
WczasachPolskiejRzeczypospolitejLudowej(PRL)społecznenadzie-
jenaodzyskaniewolnościpodtrzymywałymiędzyinnymiaudycjenadawane
przezamerykańskiestacjeradiowe-GłosAmeryki(VoiceofAmerica)iRadio
WolnaEuropa(RadioFreeEurope),którekomunistycznewładzepróbowały
zagłuszać5.WpierwszychlatachsprawowaniawPolscewładzyprzezIse-
kretarzaKomitetuCentralnego(KC)PolskiejZjednoczonejPartiiRobotniczej
(PZPR)WładysławaGomułkę(10.1956-12.1970)nastąpiłoociepleniestosun-
kówzeStanamiZjednoczonymi.Wlatach60.XXwieku,pousztywnieniukursu
politycznegowobecspołeczeństwapolskiegoiudzieleniubardziejzdecydo-
wanegowsparciapolitycezagranicznejZwiązkowiSocjalistycznychRepublik
Radzieckich(SojuzSowietskichSocjalisticzeskichRiespublik-ZSRR/SSSR)
powróciłajednakstagnacjawtychrelacjach.NiechęćzestronyUSApogłębiła
antyżydowskanagonkawPZPRirządziepolskim,awkonsekwencjiwpew-
nymstopniuwcałymkraju.PonowneociepleniestosunkówmiędzyPolską
iUSAnastąpiłodopieropodojściudowładzyIsekretarzaKCPZPREdwar-
daGierka(12.1970-09.1980).Przejawiałosięonomiędzyinnymipodpisaniem
w1972rokuporozumieniakonsularnegoipierwsząwizytąpolskiegoprzywód-
cywUSAw1974roku6.Wlatach80.XXwiekupolskiruchniepodległościowy,
skupionywokółNiezależnegoSamorządnegoZwiązkuZawodowego(NSZZ)
„Solidarność”,liczyłnazdecydowanewsparciezestronyprezydentaRonalda
Reagana(01.1981-01.1989).Administracjaamerykańskaprzekazywała„Soli-
darności”zapośrednictwemCentralnejAgencjiWywiadowczej(CentralIntelli-
genceAgency-CIA)pomocwkwocieokoło2mlnUSDrocznie,cowokresie
trwaniaprogramudałołącznieokoło10mlnUSD7.JednocześniewładzeUSA
piętnowałyrządPRLzaograniczanieprawobywateli,wtymzawprowadzenie
stanuwojennegowgrudniu1981roku.
PozakończeniuzimnejwojnyStanyZjednoczonestałysiędlapolskiejklasy
politycznejkluczowympartneremwrealizacjistrategicznychcelówprzebudo-
wypaństwaorazreorientacjipolitykizagranicznejibezpieczeństwa.Starania
ouzyskanieamerykańskiegowsparciaopartebyłynaprzekonaniuozbieżności
interesówwkwestiachfundamentalnychdlaPolski,wtym:koniecznościutrwa-
leniademokratycznegoporządkuwEuropie;zintegrowaniaEŚWzorganiza-
cjamieuroatlantyckimi;utrzymaniaamerykańskiejobecnościwEuropie;oraz
5
RadosławGrodzki,PolskapolitykazagranicznawXXiXXIwieku.Głównekierunki–Fakty–Lu-
dzie–Wydarzenia,WydawnictwoReplika:Zakrzewo2009,s.107-108.
6
U.S.-PolishRelations,https://www.globalsecurity.org/military/world/europe/pl-forrel-us.htm.
7
GregoryF.Domber,SupportingtheRevolution:America,Democracy,andtheEndoftheCold
WarinPoland,1981–1989,ProQuest:WashingtonD.C.2008,s.199.
