Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
Wprowadzenie
Dąbrowskiej.Pierwszyrozdział,poświęconyautorceChama,ba-
daczkarozpoczynaodprzywołaniaszeregunazwiskinnychpro-
zaiczekprzełomuXIXiXXwieku,międzyinnymiWaleriiMorz-
kowskiej-Marrené2,JózefySawickiej(pseudonimOstoja),Cecylii
Walewskiej,JózefyKisielnickiej(pseudonimEsteja)czyEugenii
Żmijewskiej.ZdaniemBorkowskiejwymienionepisarkipozosta-
wałypodwpływemosobyitwórczościOrzeszkowej,ależadna
znichjejniedorównywała:nwokółjednej,jasnoświecącejgwiaz-
dy,rozmieściłysiędrobnesatelitki”3.Ichutworyreprezentująpo-
dobnywzórkobiecegopisarstwa,któryrozwijałsiępo1863roku.
Badaczkauważa,żepomimodosyćdobrejpozycjiwśrodowisku
literackimiprzychylnościwielurecenzentów,nieakcentowały
oneswojejodrębnościpisarskiej-pozaparomawyjątkami,na
przykładKonopnicką-aniniekontynuowałydrogiwytyczonej
przezŻmichowską.Korzystałyzestrategiimimikryinaślado-
wanianobowiązującegosposobupisaniabezświadomychprób
zaznaczeniawłasnejczygrupowejodrębności”4.Realizowały
ponadtomodelsamoograniczający,którycharakteryzowałsię
powściągliwąekspresjąpodmiotumówiącego,zawężonymzain-
teresowaniemerotykąorazkonwencjąrealistyczną5.Wpodroz-
dzialeProzadrugorzędna,atakżewwydanymkilkalatpóźniej
encyklopedycznymprzewodnikuPisarkipolskieodśredniowiecza
dowspółczesności(2000),Borkowskaomawiawybraneutwory
wymienionychautorek.
2Wliteraturzeprzedmiotumożnaznaleźćinneformyzapisunazwisktej
pisarki,takiejak:WaleriaMarrené(Morzkowska),WaleriaMarrené-Morzkow-
ska.Zewzględówchronologicznych-jejpierwszymmężembyłMichałMorz-
kowski-przyjmujęzapiszaproponowanyprzezBorkowską.
3Zob.G.Borkowska,Cudzoziemki.Studiaopolskiejproziekobiecej,War-
szawa1996,s.149.
4Taż,Strategiamimikry.LiteraturakobiecadrugiejpołowyXIXwieku,
w:G.Borkowska,M.Czermińska,U.Phillips,Pisarkipolskieodśredniowiecza
dowspółczesności.Przewodnik,Gdańsk2000,s.70.
5Zob.G.Borkowska,Cudzoziemki,dz.cyt.,s.160-161.Twórczośćpowstałą
po1900rokumożnaopisywaćwkategoriachmodelufeminizacyjnego(mo-
dernistycznego),czylitakiego,którynaneutralnezjawiskakulturowenakła-
dakategorieseksualne.Zob.tejże,Feminizacjakultury:głębiaipowierzchnia.
Literaturakobiecawlatach1900-1945,w:Pisarkipolskie,dz.cyt.,s.87.Zda-
niembadaczkiprocesfeminizacjikulturyczęstonapierwszyplanwydobywa
aspektyerotyczne(tamże,s.116).
