Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sensiewartościowezperspektywyichtwórcy,mimożeniespełniająte-
gotypukryteriówzpunktuwidzeniaocenyspołecznej.Koncepcjedycho-
tomicznemająjednakwieleograniczeń.Przedewszystkimtracązpola
widzeniamniejjednoznaczneprzejawytwórczości,któretrudnobyłoby
ująćwsztywneramytwórczościcodziennejlubwybitnej.Dlategowdal-
szejczęścianalizskupionosięnabardziejrozbudowanychkoncepcjach
poziomówtwórczościautorstwaNęcki(2001,2002),KaufmanaiBeghetta
(2009),Cohen(1989)orazSzmidta(2014,2017a).
1.4.2.KoncepcjapoziomówtwórczościEdwardaNęcki
Nęcka(2001,2002)wyróżniaczterypoziomytwórczości:płynną,skry-
stalizowaną,dojrzałąiwybitną.TwórczośćpłynnawujęciuNęcki(2001)
toterminopisującypoznawcze,emocjonalneimotywacyjnewłaściwości
odpowiedzialnezagenerowanienowości.Tenpoziomtwórczościopisuje
jedyniepewnepredyspozycjedotwórczości,rozumianeprzezpryzmat
różnicindywidualnych.Wtakimrozumieniutwórczośćdanejosobyjest
niczyminnymjakpotencją,zdolnościądotworzenianowychpomysłów
lubzachowań.Uznajesię,żekażdyczłowiekjesttwórczywsposóbopi-
sywanyprzeztwórczośćpłynną,chociażniewtymsamymstopniu.Nęc-
ka(2001,2002)wiążetwórczośćpłynnąz:myśleniemdywergencyjnym
(płynnością,giętkościąioryginalnościąmyślenia),otwartością,zciekawo-
ściąpoznawczą,emocjamifilokreatywnymi,atakżezpotrzebąnowości
imotywacjąsamoistną.Coistotne,natympoziomieniemusząpojawiać
sięjakiekolwiekproduktytwórczości.
Poziomtwórczościskrystalizowanejzwiązanyjestzprocesemroz-
wiązywaniaproblemów,awszczególnościzbudowaniemiprzebudowy-
waniemichreprezentacjipoznawczej.Natympoziomietwórczościma
siędoczynieniazwykorzystaniemzdolnościideacyjnychdorozwiązania
określonegoproblemulubdoosiągnięciawcześniejobranegocelu.Proces
tenodbywasięprzyudzialewiedzyiumiejętności,któreniezbędnedo
zrozumieniaproblemu,tworzeniajegoreprezentacjipoznawczejorazge-
nerowaniarozwiązania.Istotatrczościskrystalizowanejsprowadzasię
dorozwiązywaniaokreślonejklasyproblemów,najczęściejdotyczących
życiacodziennego.Natympoziomietwórczościpojawiająsięzatempierw-
szewytwory.Nęcka(2002)wskazuje,żeistotnymizpunktuwidzeniatego
poziomutwórczościzdolnościdodostrzeganiaproblemów,tworzenia
orazzmianyreprezentacjiproblemu,atakżemotywacjazadaniowainie-
zależność.ZdaniemNęcki(2002),mimożeszansapojawieniasiętegotypu
twórczościjestdośćduża,tojejrozkładwpopulacjijestskośny.
46