Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wprowadzenie
iPacyfikuijedenznajważniejszychuczestnikówświatowegoładupolitycznego,
przeżywającyokresbezprecedensowegorozwojugospodarczegozapoczątkowa-
negotrzydzieścilattemureformamirynkowymiicorazczęściejzwanyndrugim
supermocarstwem”
.RosjaiChinysąwięcjednymiznajważniejszychpaństw
współczesnegoświataianalizastosunkówmiędzynimimakluczoweznaczenie
dlazrozumieniaprocesówzachodzącychnanaszymglobie.
Zasadniczymcelembadawczymtejpracyjestwieloaspektoweprzedstawienie
złożonościrelacjimiędzyRosjąaChinamiwokresieod1991do2014roku.Sta-
wianawpracypodstawowatezagłosi,iż1)todwudziestoleciebyłoprzełomowe
dlastosunkówmiędzytymikrajami,gdyżporazpierwszywhistoriinajnowszej
toChinystałysiępartneremsilniejszym.Pracamaukazaćproces,wwyniku
któregoChinyuzyskaływieloaspektowąprzewagęnadRosjąwrelacjachwza-
jemnych.Jednocześnietezanaczelnajestuzupełnionaprzezkolejneistotnetezy:
2)sytuacjaobecnajestnpowrotemdoprzeszłości”stosunkówrosyjsko-chińskich,
awięcmodeluukształtowanegowXVIIwieku,3)wrelacjachrosyjsko-chińskich
dominujeoportunizm,zgodniezzasadąnosiwygody”(obiestronywiedzą,że
niemogąnasiebieliczyć),4)charakterstosunkówrosyjsko-chińskichwynika
zrealistycznegopodłożarozumieniastosunkówmiędzynarodowychiwpisuje
sięwcelegeopolitycznepolegającenazwiększeniuswoichwpływówwpolityce
międzynarodowej,5)interespaństwajestdlaobustronnajważniejszy,sądla
niegowstaniepoświęcićinteresyobywateli(vide:ograniczaniechińskiejmigracji
narosyjskiDalekiWschódprzezPekin,byniebudzićobawmiejscowychRosjan,
któremogłybypopsućstosunki).Tepodstawowetezy,orazwielepomniejszych,
spajakonkluzja,głosząca,iż6)głównąprawidłowościąwrelacjachrosyjsko-
-chińskichjestnrosnącaasymetria”narzeczPekinu.
Chociażwpierwszymokresiewzajemnychrelacji,tj.wwiekuXVII,toChiny
byłysilniejszeipodtymwzględemmamydoczynieniazpowrotemdostanu
pierwotnego(możnatookreślićmianemnpowrotudoprzeszłości”wrelacjach
rosyjsko-chińskich),tojednakżewhistoriinajnowszejzawszeRosja,czytojako
ImperiumRosyjskie(XIXwiek,okrespółkolonialnegouzależnieniaiwyzysku
Chinprzezmocarstwazachodnie,wktórymRosjaodgrywałaczołowąrolę),czy
jakoZwiązekRadziecki(dominacjaideologicznaipolitycznadopoczątkulat60.),
byłastronąsilniejszą,narzucającąswojąwolęiwizjęwzajemnychstosunków
Chinom.UpadekZSRRibędącejegokonsekwencjąobniżenieznaczeniaRosji
zjednejstrony,areformyrynkoweiogromnywzrostgospodarczyChinzdrugiej
stronyzasadniczozmieniłytęsytuację.Dotegodoszłybadanewtejpracywokre-
sieodroku1991doroku2014liczneaspektynaturypolitycznej,gospodarczej,
ekonomicznejorazkulturowej,któresprawiły,żew2014rokuprzewagaChin
nadRosjąnietylkouwidoczniłasięistałasięwyraźną,alewciążrośnieimoże
miećdalekosiężneskutkidlaRosji,Europyiświata.
