Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Wstęp
iobecnymikonsulamiiambasadorami),SenatuiPaństwowejKomisjiWy-
borczej.Opróczprzegląduliteraturypolskiejiświatowej,dokonałamtakże
analizyprasypolskojęzycznejwydawanejwUSAiWielkiejBrytaniiwlatach
1989-1990.Objęłaonanastępującedziennikiiperiodyki:NowyDziennik,
DziennikZwiązkowy,Rzeczpospolitą(wydanielondyńskie)orazDziennikPolski
iDziennikŻołnierza.
Monograaskładasięzpięciurozdziałów.Otwierająjąrozważania
teoretycznedotycząceewolucjirozumieniapojęciadiaspory-odstatycz-
negopojęciarozproszonejterytorialniewspólnotyetniczno-religijnejpody-
namiczneujęciejakowspólnotytransnarodowejipodmiotupolitycznego.
Wrozdzialepierwszymwprowadzonejestkluczowepojęciepodmiotowości
politycznejorazwskazanesąjejźródła,formyiuwarunkowania.Stanowią
onepodstawowąramękoncepcyjnądlaanalizydiasporyjakosamodzielnego
podmiotupolitycznego.Wstępnerozważaniaobejmujątakżepojęciepoli-
tykipaństwawobecdiasporywrazzjejpodstawowymiwymiarami:przed-
miotowym(naktóryskładasięwymiarnarracyjno-symboliczny,prawno-
-instytucjonalny,społecznyiekonomiczny)orazpodmiotowy,obejmujący
strukturęinstytucjonalnąwramachwładzywykonawczejiustawodawczej
wpaństwiepochodzenia,aktórejcelemjestwspółpracazdiasporą.Wskaza-
neiomówionesątakżeczynnikiwpływającenatworzenieirozwójpolityki
wobecdiaspory.
Wrozdzialedrugimgłównymtematemrozważaństajesiędiasporajako
podmiotpolitycznymającyaktywnyudziałwsystemiepolitycznympaństwa
pochodzenia.Udziałtenmożeprzyjąćżneformy.Najbardziejpowszech-
nąjestuczestnictwowwyborach(najczęściejparlamentarnychi/lubpre-
zydenckich),mającychmiejscewpaństwiepochodzenia,tzw.głosowanie
zagraniczne(externalvoting).Przedstawionajestnietylkoanalizaporównaw-
czapaństw,którychobywateleprzebywającyzagranicąmogąoddaćswój
głos,aletakżeprzypadkikrajów,wktórychistniejądedykowanemiejsca
wparlamenciedlaprzedstawicielidiaspory.Udziałwsystemiepolitycznym
państwapochodzeniaprzyjmujetakżeformęreprezentacjiwstrukturzein-
stytucjonalnej,kiedyistniejąciałaprzedstawicielskie,stanowiąceformal-
nykanałkomunikacjiikonsultacjizreprezentantamidiaspory.Diaspora
możestaćsięważnympodmiotempolitycznymprzezwspółuczestnictwo
wprocesiezmianypolitycznejzachodzącejwpaństwiepochodzenia.Taką
zmianąjestkoniktzudziałem(lubmającytammiejsce)państwapocho-
dzenia(odkryzysupolitycznegopowojnędomową),kiedytodiasporapo-
pierajednąlubwielestronkoniktu,biorącwnimaktywnyudział.In-
nymomawianymprzykłademzmianypolitycznejjestprocestransformacji
ustrojowej(demokratyzacji),wktórymdiasporauczestniczyprzezwsparcie