Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowowstępne
HistoriaNiemiec,takzewzględunarolę,jakątopaństwospełniałoidziś
odgrywa,jakinabliskiestosunkizPolskąstanowiprzedmiotżywegozain-
teresowanianietylkozawodowychhistoryków,alerównieżprzeciętnego
czytelnika.NajbardziejpociągająbadaczydziejeNiemiecXXwieku,wieku
zwanego„niemieckimdramatem”,azwłaszczaprzebiegjegopierwszejpo-
łowy,zakończonej–jaktookreśliłFriedrichMeinecke–„niemieckąkata-
strofą”*.Wciąguniespełnapięćdziesięciulat,jakienastąpiłypo1900r.,
NiemcywprawiłyEuropęiświatwniepokójizdumienie;zaskakiwałyczy-
namidobrymiizłymi,ofiarnościąiofiarami,nakoniecposiałytrwogętota-
litaryzmem,wojną,ludobójstwem.SzwajcarskihistorykJacobBurckhardt
pisał,żedziejeniemieckiebyłyoblekanew„szatęwiecznychzwycięstw–te-
razw1945r.szatatazostałazdarta,atymsamymhistoriautraciłasensow-
nąspójność,gdyżnastąpiłupadekniemieckiegopaństwanarodowego”.
„Niemcybylistalezasilni,abyzadowolićsięwłasnympaństwem,azasła-
bi,abyopanowaćEuropę”–napisałznanyniemcoznawcaprof.AntoniCzu-
biński.WielokrotniepodejmowałyonepróbęopanowaniaEuropyinarzuce-
niajejswegoprzywództwa,ściągającnasiebiegniewiretorsjezagrożonych
narodów.Zkolejnychklęskpodnosiłysięjednakszybkoprzypomocyswych
przeciwnikówczykonkurentów,ponieważ,zjednejstrony,wEuropienie
byłotakiejsiły,którabymogłanadłuższyczaszapanowaćnadnimi,azdru-
giej,bezudziałuNiemcówniemożnabyłoutrzymaćeuropejskiejrównowagi
sił.PaństwaeuropejskiepomogłyNiemcomwydobyćsięzkryzysuspowo-
dowanegowojnaminapoleońskiminapoczątkuXIXwieku,zklęskiponie-
sionejwczasieIwojnyświatowej,zpogromuIIwojnyświatowej.
Problemniemieckiwystępujewpracytakwaspekciewewnątrzniemiec-
kim,jakimiędzynarodowym.Aspektwewnętrznytejkwestiisprowadzasię
dozagadnieniawalkiocharakteritożsamośćNiemcówjakonarodu,proble-
mujednościnarodowejipaństwowej,charakterupaństwaniemieckiegoitp.
*Wszystkiecytatyzostałyzaczerpniętezpracumieszczonychwbibliografiinakońcuksiążki.
Słowowstępne
5
