Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dokonałosiędziękiwprowadzeniusystemusocjalnejgospodarkirynkowej.Wcieliliśmywżycie
jednośćwwolności.ObecneNiemcy,mocnozintegrowanezespołecznościąmiędzynarodową,
sąwiarygodnympartnerem,którygościnaswoimterytoriumwieleorganizacji
międzynarodowych”6.
Niemcyzaangażowalisięwprocesautoafirmacji,równocześniejednaknurtująich
wątpliwościcodosłabościichsystemugospodarczegoispołecznegoujawnionychprzezkryzys
finansowylat2008-2009,któryprzyniósłnajgłębsząwhistoriiRepublikiFederalnejNiemiec
recesję.Kryzyspoważniedotknąłniemieckiebanki,wtymsłynnebankilandowe
(
Landesbanken
),zewzględunaichpowiązaniazrynkamizagranicznymi.Instytucjebankowe,
którychpowstanienierzadkobyłoinspirowaneprzezwładzepublicznejeszczepodkoniecXIX
wieku(jakchoćbyDeutscheBankczyCommerzbankw1870roku),kontrolująpoważnączęść
kapitałuniemieckichprzedsiębiorstw,amianowicie10proc.(4proc.weFrancjii1proc.
wStanachZjednoczonych).Jednaknawetjeślipaństwo,alboraczejwładzepubliczne,było
(zwłaszczazapośrednictwemlandów)partneremiuczestnikiemżyciagospodarczego,toidee
nacjonalizacjiczyteżinterwencjonizmupaństwowegobyłyodlatpięćdziesiątychodrzucane
takprzezprawicę,jakilewicę.CzęściowaitymczasowanacjonalizacjaCommerzbanku
wstyczniu2009rokuprzełamałatotabu.Kilkamiesięcypóźniej,gdywramachakcjiratowania
Oplawładzepublicznewystawiłyfirmiegwarancjeiudzieliłykredytów,państwo–bardziejniż
kiedykolwiekwcześniej–znalazłosięwcentrumrozgrywekekonomicznych.Tymsamym
podważyło–jakuznajewielupolityków,zwłaszczawpartiipanikanclerz,UniiChrześcijańsko-
Demokratycznej–jedenzfundamentówsystemuspołecznejgospodarkirynkowej,
amianowiciedelikatnąrównowagęmiędzyustaleniemramdlarozwojudziałalności
gospodarczejapraktykągospodarkirynkowej.Abyuzasadnićswojądecyzję,AngelaMerkel
przypominała30maja2009roku„wyjątkowycharakterświatowegokryzysu”orazrolę
„gwarantaporządkuekonomicznegoispołecznego”7,odpoczątkuprzewidzianądlapaństwa
przezjegobudowniczychitwórcówsystemuspołecznejgospodarkirynkowej,m.in.ministra
gospodarkiwrządzieKonradaAdenauera,apóźniejdrugiegokanclerzaRepublikiFederalnej
Niemiec,LudwigaErharda,któregodziedzictwostanowiważnypunktodniesienianietylkodla
chrześcijańskiejdemokracji,leczrównieżznacznejczęścisocjaldemokratów.Towłaśnie
teNiemcy–złożoneiróżnorodne,oscylującemiędzysamoafirmacjąawątpliwościami–będą
przedmiotemnaszejanalizy.
