Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zamiastwstępu
Urodzonywornecie,naniemieckiejWarmii,EugeniuszBuchholz
byłczłowiekiemniezwykłym.ZpochodzeniaNiemiec,katolikmoc-
nozwiązanyzhierarchiąKościoławarmińskiego.Wyrażałprawdziwe
zrozumieniepołożenianarodowegoWarmiakówwkońcuXIXipo-
czątkówXXwieku,zamieszkałychnapołudniowejWarmii,wewsiach
podolsztynem,Barczewem,wtedynazywanymWartemborkiem,
iBiskupcem.Ubolewałnadutratąprzeznichjęzykapolskiego,cozo-
stałospowodowanezaprzestaniemnaukiczytaniaipisaniategojęzy-
kawszkołach.Występowałwichobronieprzedwynarodowieniem.
Dostrzegałrównież,żeduchowieństwokatolickie,pozawyjątkami,
niesprzyjałopolszczyźnieiwposłudzereligijnejutrudniałotym
WarmiakomzrozumieniewiarywBoga.Przeztoosłabialiichzwiązki
zKościołem.WyróżniałsięjakoNiemiecniezwykłąizarazemwyjąt-
kowąpostawąwobecmiejscowychPolaków.Buchholzodnosiłsiędo
nichzprzyjaźniąizrozumieniem.Jegogłębokareligijnośćiprzywią-
zaniedorodzimejziemiskłoniłygodoszukaniamodusvivendi,czyli
sposobuułożeniastosunkówspołeczno-politycznychmiędzypolski-
miiniemieckimikatolikami,zamieszkałymiwpołudniowejczęścitej
krainy.opisywałichpołożenienarodowe.Dostrzegał,jaktracilioj-
czystyjęzykiprzywiązaniedozwyczajówprzodków.Byłidealistą-
jakmówiłosobie.Sądził,żePolacyiNiemcymogątuwspółistnieć
bezsprzecznościikonfliktów,bardzoliczyłnakonformacjęwtam-
tychwarunkachniemożliwądozrealizowania.od1890rokuwydawał