Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Kurek,NiemieckiewięzieniasądowenaŚląskuwczasachTrzeciejRzeszy,Kraków2007ISBN:978-83-7850-317-0,
©byOficynaWydawnicza„Impuls”2007,©byFundacja„Polsko-NiemieckiePojednanie”,Warszawa2007
RozdziałI
Organizacjawięziennictwa
naobszarzeTrzeciejRzeszy
SystemwięzieńsądowychnaobszarzeRzeszyskładałsięztrzechkategorii
więzieńiwięzieńśledczych1.Opierałsięnawybudowanychprzezpruskie
MinisterstwoSprawiedliwościnaprzełomieXIXiXXw.licznychnowo-
czesnychwięzieniachprzeznaczonychdladużejliczbywięźniówskazanych
nadługoletniekary.Niebyłyonezzałożeniazwiązanezkonkretnymisąda-
mi,alemiałybyćrównomiernierozmieszczonewposzczególnychprowin-
cjach.Więzieniateotrzymywałyróżnenazwy:Strafanstalt,Zellengefängnis,
Zentralgefängnis.Powstałezakładydałypodstawyfunkcjonowaniusyste-
muwięzieńTrzeciejRzeszy.Wkodeksiekarnymz1871r.przewidywano
karydożywotniegolubczasowegozamknięciawdomukarnym,wwięzie-
niu(Gefängnis),wwięzieniufortecznym(Festungshaf)orazkaryaresztu.
Pobytwięźniawdomukarnymmógłtrwaćodjednegorokudo15lat,lub
teżmógłbyćdożywotni.Karawięzieniamogłabyćorzeczonaodjednego
rokudo5lat.Aresztsądowyzaśorzekanowwymiarzeodjednegodniado
6tygodni.PodziałwięzieńnaobszarzeRzeszynawiązywałwpewienspo-
sóbdopodziałuwięzieńwsystemiepruskim,wktórymwięzieniadzieliły
sięnatrzykategorie:więzieniaprzysądachpowiatowych,więzieniaprzy
1Podstawąfunkcjonowaniawięzieńwpaństwiepruskimbyłaordynacjawięzienna
z21.12.1898r.Stanowiłaonarozwinięciedyspozycjiokreślonychwniemieckimko-
deksiekarnymzdnia15.05.1871r.KodekswszedłwżyciewcałychNiemczechoddnia
1.01.1872r.Zob.S.Salmonowicz,Prusy-dziejepaństwaispołeczeństwa,Poznań1987,
s.446.ZinicjatywyministrasprawiedliwościRadbruchawdniu7.06.1923r.zostaływy-
daneprzepisyGrundsätzefürdenVollzugvonFreiheitsstrafenwprowadzającesystem
progresywnynacałymobszarzeNiemiec.Zob.L.Rabinowicz,Podstawynaukiowięzien-
nictwie,Warszawa1933,s.70-75,88-90.Por.też:J.Czołgoszewski,Dziejeolsztyńskich
więzień,„PrzeglądWięziennictwaPolskiego”1999,nr22-23,s.117-119;N.Wachsmann,
GefangenunterHitler.JustizterrorundStrafvollzugimNS-Staat,Berlin2006.
