Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zezrozumiałychwzględów,kwestiaobecnościpolskichwątkówweuropejskich
produkcjachjidyszjestdlatychautorówmałoistotna.Niemniejjestporuszona
–atodużo.
Okazjonalniepojawiałysiębardziejlubmniejpoważnepublikacjedotyczące
pojedynczychtytułów.NależydocenićwysiłekIreneuszaDembowskiego,który
wramachmonograficznegoopracowaniatwórczościLwaKuleszowaskrupulatnie
zrekonstruowałjegoagitkęzroku1920Nakrasnomfrontie(1985).Pamiętny
szum,wywołanywroku1994przyokazjiwarszawskiejpremieryodrestauro-
wanegofilmuRaymondaBernardaGraczwszachy(LeJoueurd’Échecs,1926),
zaowocowałteżkilkomaartykułami.ZkoleiJerzyGotnapisałświetnyszkic
(1995)orealizacjiwspominanegofilmuTyrannenherschafftniejakonamar-
ginesiewłasnychbadań.TrudnoteżpominąćartykułThomasaBrandlmeiera
oznakomitymfilmiepropagandowymPaulaLeniegoDasTagebuchdesDr.Hart
(1916–1917),opublikowanywprzywołanymjużopracowaniuInstytutuPolskiego
KarlaDedeciusa(1995).
Nawetjeślipominąłemjakąśważnąpublikację,generalnakonkluzjapozostanie
tasama:zcałąpewnościąniedoczekaliśmysiędotądcałościowegoomówienia
polskichwątkówwkinieeuropejskim,wszczególnościzaśwjegonajodleglejszej
inajmniejznanejepoce–wokresiekinaniemego.Zasługującenauwagęopra-
cowaniapojedynczychzagadnieńsązkoleinieznanepolskiemuczytelnikowi,bo
zostaływydanewtrudnodostępnychpublikacjachobcojęzycznych.Najwyższy
czas,bydziś–gdywreszcieodnaleźliśmysięwzjednoczonejEuropie–poznać
swójudziałwjejdziedzictwie.Wartoteżspojrzećnasiebieztamtej,odleglejszej
perspektywyizadaćsobieuczciwepytanieoto,jakbyliśmypostrzegani.Ico
ztegowizerunkuzostałododziś.
Metodaopisu
Wbrewpoczątkowymzamierzeniommusiałemograniczyćswójopisdokina
zachodnioeuropejskiego.Tobolesne,alekonieczne.Niepodzielam
przekonaniamarkizadeCustine,że„EuropakończysięnaWiśle”(ListyzRosji).
Myślącokinieeuropejskim,niedasiępominąćdorobkuitradycjikinarosyj-
skojęzycznego.Polsko-rosyjskiesąsiedztwoodcisnęłomocnyśladwkulturze,
awięcifilmiepaństwacarówibolszewików.Fascynującaobecnośćpolskich
wątkówwniemychprodukcjachrosyjskichiradzieckichpowinnasiędoczekać
opisuikonfrontacjizprezentowanymituopiniami.Podstawowatrudnośćleży
wszakżewniezwykłejobfitościtytułów,któredomagająsięuwagi.Abywłączyć
jedoniniejszejksiążki,trzebabypodwoićliczbęwszystkichomówionychtu
dzieł!Podwojeniawymagałbyteżczasbadań.Wramachrealizowanegoprojektu
11................................................................wstęp
