Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁPIERWSZY
Projektypisarza.Rekonstrukcja
zamierzeńtwórczych
Zamawiampowieść
Kiedywroku1955AndrzejKijowskirozpoczynapisanieDzien-
nika,jestjużznanymkrytykiemipublicystąorazpoczątkującym
prozaikiem.Odpięciulatpublikujewkilkuczasopismach:WWsi”,
WNowejKulturze”,WŻyciuLiterackim”.PoprzenosinachzKrakowa
doWarszawyzostajeredaktoremPaństwowegoInstytutuWydawni-
czego,współpracujezWTwórczością”.W1954rokudebiutujetakże
jakoprozaikzbioremopowiadańpodtytułemDiabeł,aniołichłop.
Jegorodowódliterackiiświatopoglądowyjesttypowydlagene-
racjiurodzonychtużprzeddrugąwojnąświatową.Kiedywkraczali
wdorosłeżycie,wSzczeciniestarszepokoleniepisarzywłaśniepro-
klamowałoWjedyniesłuszną”poetykęsocrealizmu.WUrodzićsię
międzyrokiem1925a1930,znaczyłourodzićsiępodnieszczęśli-
wągwiazdą.Dawałotowszystko,cowżyciunajgorsze”1–mówiła
oswoichrówieśnikachMariaJanion:niezdążyłoichukształtować
dwudziestolecie,potemprzeżylitraumęwojny(cospowodowałocał-
kowiteduchowespustoszenie),pozostawienisamisobie,nieotrzy-
maliodnikogoostrzeżenia,bylinaiwninaiwnościąmłodości.Gdy
wchodziliwżycie,mielifatalnystartintelektualny…Jaktwierdzi
MariaJanion,całeżycietowarzyszyjejpoczuciewygnaniainiemoż-
nośćponownegozakorzenieniainiejestodosobnionawtychodczu-
ciach
2
.Pierwszymzbiorowymdoświadczeniempokoleniajestwedług
niejArmiaKrajowa.Klęskapowstaniawileńskiegoiwarszawskiego,
klęskapierwszejdziałalności,stałasięzarazemdlakażdegozosob-
natragediąprywatną.WWaurzeklęskiposzukiwaliśmyjednaktych
ideałówczysłów,którebypotwierdziłysensnaszegoistnienia,
udzieliłysposobunażycie.Imyśmyznaleźlitesłowa.Dzisiajro-
zumiem,jakstrasznesątosłowa,którewtedyznaleźliśmy”–mówi
Janion.Marksizmmiałbyćwięcetapemdojrzewaniategopokolenia,
