Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wprowadzenie
pomimotego,żemiałaonazupełnieodmiennąprzyczynę[Ferro
2013].
Poczwartewkońcu,możnateżwidziećźródłonienawiściwce-
chachkontekstu,wktórymfunkcjonujemy.Konteksttentworząza-
równosiły,uwarunkowaniaisytuacjepopychającenasdonienawiści,
jakito,comożnanazwaćatmosferąikulturąnienawiści[Emcke2019],
wobrębiektórejstanowionajedenzwielumożliwych(iwjakimś
stopniuakceptowalny,traktowanyjakodozwolony)sposóbodnosze-
niasiędosiebienawzajem,rozwiązywaniaproblemów,wyrażania
tego,coodczuwamywobecludziiprzedmiotów.Jaksięwydaje,ta
czwartaodpowiedźjestnieconiedoceniana.Bardzorzadkozdarzasię
bowiem,żemyślimyonienawiścijakoczymś,costanowipewnego
rodzajukompleksdziałań,postaw,obiektów,prawczyinstytucji,który
czynijąmożliwą.Ponieważwłaśnietospojrzenienanienawiśćpró-
bujęrozwijaćwtejksiążce,wtymmiejscujetylkozasygnalizuję,by
wrócićdoniegonakolejnychstronach.
Trudnośćwodpowiedzinapytanie,dlaczegoludzie(się)niena-
widząwynikarównieżzczegośzupełnieinnego,mianowicieztego,
żejegozadanieniemacharakteruaniczystopoznawczego,anineu-
tralnegoideologicznie.Nienawiść,któraniewątpliwiejestogólnoludz-
kimiponadhistorycznymdoświadczeniem,szczególnąuwagęprzy-
ciągabowiemdopierowponowoczesnychliberalnychdemokracjach
[Shepherdiin.2015].Townichwalczysięznienawiścią,penalizuje
ją(tworząctakiepojęcia,jakmowanienawiściczyprzestępstwoznie-
nawiści),wierzywmożliwościjejwyeliminowaniazżyciaspołecznego
ipodejmujesiękroki,bytencelzrealizować[Brudholm,Schepelern
Johansen2018].
Badaczenienawiściwskazują,iżrefleksjanadtymzjawiskiem
jestrówniestara,jakfilozofiaizawszeobecnabyławmyślispołecznej
[Sternberg,Sternberg2008],jednakrównocześniepodkreślają,iż
wzrostzainteresowanianiąpojawiłsięwdwumomentachhistoriino-
woczesnychspołeczeństw.Pierwszyrazwokresiepowojennym,kiedy
toniezwykledużowysiłkuwłożonowpróbęwyjaśnieniaogromnej
skaliprzemocywczasiedrugiejwojnyświatowejitego,jakmogło
dojśćdoZagłady,dobezprecedensowegowswojejskaliokrucieństwa
