Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„zasadytotalitarnej”(Foucault2000:246)(Stańczyk2012:156).
Zatem
[...]badanietreściowejzawartościpustegoznaczącegopracyrozszerzazakrespotencjalnychteoretycznychinspiracji
dotegostopnia,możnazostaćposądzonymonadmiernyinieuzasadniony,awręcznieuprawnionyeklektyzmteoretyczny
(Stańczyk2013:19).
Abyniebyćposądzonąonadmiernyczynieuzasadniony,chociażjednaknieuchronnyeklektyzm
teoretyczny,postaramsięnapotrzebymoichanalizdotyczącychfenomenu/zjawiskapracyosób
zniepełnosprawnościąintelektualnąsyntetycznieprzedstawićwspółczesnesensyiznaczeniapracy
orazichznaczeniedlakonstruowaniaprocesuaktywnościzawodowejosóbzniepełnosprawnością
intelektualną.Zaprezentowanewątkiinterpretacyjnewynikająponadtozeznaczeńnadawanych
pracykonstruującychsięwprocesiezbieraniadanych.
Pracęrozpatrujęwperspektywiepróbjejdefiniowania/wypełnianiatreścią/uchwyceniawartości
językowejprzezróżnedyscyplinyisubdyscyplinynaukowewkontekściejejwieloznaczności,
niejasności,płynnościznaczeńczyteoretycznychkontekstówinterpretacyjnychorazprzezpryzmat
oddziaływaniapracynaczłowiekawzmieniającychsięspołeczeństwachjakourzeczywistnianiesię
powinności,czylitego,cowynikazjejtreściiznaczeń.Ponadtoodwołujęsiędoaksjologicznego,
ekonomicznegoihistorycznegowymiarupracy.analizętreści„pustegoznaczącego”pracy
rozpoczynamodspojrzenianatenfenomenzperspektywydyscyplin/subdyscyplinnaukowych,
wktórychowozjawiskozajmujegłównąbadań.Wkontekścierozważańznaczeń/powinnościpracy
kluczowychdlaegzystowaniaczłowiekazniepełnosprawnościąintelektualnąszczególnieinteresuje
mnieperspektywapedagogikiisocjologiipracy.Bardzoważnyjestrównieżaksjologicznywymiar
pracy;wdalszychanalizachkoniecznejestokreśleniestatusupracywfilozofii/teoriiekonomiioraz
teoriikrytycznej,czylispojrzenienaniązperspektywywymiaruekonomicznego.Laclauzauważa,
że„[...]społeczeństwawytwarzającałesłownikipustychznaczących”(2005:66).Dotegosłownika
wedługStańczyka(2012:157)zaliczasiętakżepojęciepracy.Cojednakważniejsze,określanie
definicjipracyniejestniewinnewtymsensie,żekonstytuujehegemonię,jestwarunkiemmożliwości
ustanowieniapartykularnegointeresugrupowegojakodobrawspólnego.
Praca,jakopodstawowepojęciepedagogikipracy,jestwujęciutejsubdyscyplinypedagogiki
rozumianajakowartośćuniwersalna,punktodniesieniainnychwartości,azarazemwyznacznik
wartościczłowieka(Kwiatkowski2006:237).Wklasycznymujęciuprzedmiotbadańpedagogiki
pracyokreślasięrelacją„człowiekwychowaniepraca”(Gerlach,Tomaszewska-Lipiec2017:13).
Dlapedagogówpracyzarównodefiniowanie,jakiwartościowaniepracypozostaniewścisłym
związkuzprzyjmowanąkoncepcjączłowiekaiwizjąjegoludzkiegopowołania.Dlapedagoga
pierwszorzędnegoznaczenianabierająteujęcialudzkiejpracy,któremająniekwestionowane
znaczeniedlaprocesuwychowawczego.Wkonsekwencjitakiegozałożeniapracąjestkażde
indywidualnebądźzbiorowedziałanieludzkiemającenacelunietylkowytwarzaniedóbr
gwarantującychiułatwiającychegzystencjęludzką,aleteżzakładającedoskonalenieczłowieka
ipoddanegomuświata(Wiatrowski2005b:783–788).Pracamożebyćrozpatrywana
instrumentalnie,czyliwyłączniewkontekścieenergiiludzkiejiśrodkówprodukcjiwoderwaniuodjej
podmiotu.Pracawówczasniebędzietraktowanajakowartośćidrogadosamorealizacji,aletylko
jakosposóbzdobyciaśrodkówmaterialnych.Personalistycznywymiarpracyprzejawiasięnatomiast
waktywnościczłowiekaijegozdolnościdoprzekształcaniaświata,przyjednoczesnym
samodoskonaleniu.Takiwymiarpracypozwalanarozważania,wktórychnienegujesię
instrumentalnegoujęciapracy,alezwracauwagęnapracęjakonapowinność(obowiązek),drogę
dorealizacjipotrzebyuczestnictwawżyciuspołecznym,sposóbsamorealizacji.Pracajestdlaludzi
częstosposobemnażycie,naaktywneuczestnictwowprzeobrażaniuiudoskonalaniurzeczywistości
(Kwiatkowski2006:244–246).ZygmuntWiatrowski(2005a:81)wskazujenawielośćkontekstów
myśleniaopracy,zktórychtrzyzasługująnaszerszeomówienie.tokonteksty:uniwersalistyczny,
chrześcijańskiorazpragmatystyczny.Kontekstuniwersalistycznypostrzegapracęjakowartość
uniwersalną,wartość,dziękiktórejpowstająifunkcjonująwszystkieinnewartości.Pracastanowi