Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
LUCYNAKOSTUCH
dzieci-główniedziewczynki-wwidocznymmiejscu,częstoprzyśmietniku11.
NarzucasiętuanalogiazEdypem,któregoojcieczostawiłwwiekuniemowlęcym
wjarachKitajronuznogamiprzebitymigwoździamialbowrzuciłzamknięte-
gowskrzynidomorza,abynieokazałsięprzydatnyżadnemuprzypadkowemu
przechodniowi12.
Wświeciegreckimzdarzałosięrównież,żedorośliludzieniepełnosprawni
byliusuwanipozaobrębpolisjakoofiaryrytuałunkozłaofiarnego”(pharmakoi)13.
ChoćM.L.Rosedowodzi,żewświeciestarożytnychGrekówdeformacjafizyczna
niemusiałanieśćzsobąnegatywnychkonotacjianimieścićsięwpojęciubrzydoty14,
aJ.N.BremmerprzywołujeprzykładpotomkaHefajstosa,chromegonaobienogi,
któryniebyłobiektemdrwin,alepodziwuzewzględunaodwagę15,tojednakwidok
kalekibudziłprzedewszystkimwesołość.Działosiętakwświecieboskimiludzkim.
WIliadzie,gdyHefajstospodawałprzybiesiadziepucharswojejmatce,przy-
pominającoswoimniemowlęcymbolesnymupadku,awięcprzytoczyłopowieść
oZeusie,któryniegdyśzłapałgozanogęiwyrzuciłzOlimpu,tazaśmiałasię.
Zarazpoteminnychbogówteżogarnęłanniepowstrzymanawesołość”(asbestos
gelos),gdypatrzylinakrzątającegosięmiędzynimiKulawca.Stanowiłonwyraźny
kontrastzpięknymGanimedesem16.ParalelnascenaznajdujesięwOdyseiichoć
uważasięzainterpolację,doskonaleoddajeistotęrzeczy.Wtymutworzebogo-
wieśmialisięzHefajstosa,któryprzyłapałwłożuzAresemswojążonę-Afro-
dytę.Boskikowalprzyczynyzdradymałżonkiupatrywałwfakcie,onsamjest
krzywy,aAresprostonogi17.Krzywekończynyikuśtykaniestanowiłooczywistą
antytezężołnierskiegochodu,ponieważdumnyczłowiekporuszałsięjaklew
długimikrokami(makrabibas)18.Zauważyćnależy,żeHefajstosnienosiłprzy
sobieoręża,mimogowykuwał.Zresztąelementyuzbrojeniaopuszczającejego
kuźniętowyłączniebrońdefensywna19.
11Zob.m.in.R.Garland,TheEyeofBeholder:DeformityandDisabilityintheGraeco‑Roman
World,London1995,s.13-18.
12Zob.artykułsyntetyczny:J.N.Bremmer,OedipusandtheGreekOedipusComplex,[w:]Inter‑
pretationsofGreekMythology,red.J.N.Bremmer,London1990,s.41-59.
13Zob.J.N.Bremmer,ScapegoatRitualsinAncientGreece,HarvardStudiesinClassicalPhi-
lology”1983,nr87,s.299-320.
14M.L.Rose,TheStaffofOedipus:TransformingDisabilityinAncientGreece,Michigan2003,
s.36-37.
15J.N.Bremmer,HephaistosSweatsorHowtoConstructanAmbivalentGod,[w:]TheGodsof
AncientGreece,red.J.N.Bremmer,A.Erskine,Edinburgh2010,s.200.
16Homer,Iliada1,585-600.
17Homer,Odyseja8,266-369;zob.G.Brown,Ares,AphroditeandtheLaughteroftheGods,
nPhoenix”1989,nr43,s.283-293.
18J.N.Bremmer,Walking,Standing,andSittinginAncientGreekCulture,[w:]ACulturalHistory
ofGesture,red.J.N.Bremmer,H.Roodenburg,Cambridge1991,s.15-35.
19I.Ratinaud-Lachkar,HephaestusinHomer’sEpics.GodofFire,GodofLife,[w:]Light
andDarknessinAncientGreekMythandReligion,red.M.Christopoulos,E.D.Karakantza,
O.Levaniouk,Lanham2010,s.157;H.vanWees,GreeksBearingArms:TheState,theLeisureClass,