Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
Nobliścizekonomii1969–2023
najszybciejdojeżdżasięautostradą,chociażprzejazdniąniemusistanowić
najkrótszejtrasymiędzypunktemstartuipunktemdocelowym.Byłtosłynny
przyczynekSamuelsonadozmatematyzowanejteoriiwzrostuoptymalnego.
ByłgłównymantagonistąszkołyzCambridgewtoczonejnapoczątkulat
sześćdziesiątychdebaciewsprawiepołączeniaklasycznejmikroekonomiizma-
kroekonomiąwywodzącąsięzmyśliJohnaKeynesa(1883–1946).Opisanetu
stanowiskowmakroekonomii–powszechnieakceptowanewlatachsześćdzie-
siątych,apóźniejznajdującepoparcieznaczniemniejsze–nazwanosyntezą
neoklasyczną.PaulSamuelsonzostałuznanyzagłównegojejautora.
Samuelsonbyłbardzoważnym,chybanajgłośniejszymprzedstawicielem
ekonomiineoklasycznej.Łączyłaonaopinięozdolnościmechanizmurynkowe-
godoniemalpełnegowykorzystywaniawdługimokresieczynnikówwytwór-
czychzprzekonaniemozasadnościoddziaływaniarządu,wkrótkimczasie–
napoziomzagregowanegopopytu.MiałotosłużyćstymulowaniuwzrostuPKB
ipowiększaniusięstanuzatrudnienia.Powodemtejbieżącejnieskuteczności
regulacjirynkowejbyłamałaelastycznośćcenipłac,nagruncieekonomiineo-
klasycznejuznawano,żeichpoczątkowasztywnośćwdłuższymczasiesłabnie.
Używałterminugospodarkamieszananaoznaczeniesystemu,wktórym
rynkowaalokacjazasobówdokonujesięwwarunkachinterwencjirządowej
prowadzącejdozachowaniastabilnościmakroekonomicznejiprzezwycięża-
niatakzwanychułomnościrynku.Systemtenbyłróżnyodznanegozpod-
ręcznikówekonomiimodeluwolnorynkowego.
Nagrunciemakroekonomiipierwszyopisałinterakcjęakceleratora
imnożnika.Wzrostwydatkówrządowychpodnosidochodykonsumentów,
którychwydatki,przezmechanizmmnożnika,przyczyniająsiędowzrostu
produkcji,ate,dziękiwystępowaniumechanizmuakceleratora,powiększają
inwestycje.Zasadaakceleratoraprzewidujeścisłyzwiązekinwestycjiwgo-
spodarceiaktualnegopoziomułącznegodochodu.Spowodowanypowięk-
szeniemsięnakładównatworzeniekapitałudochód,przezmechanizm
mnożnika,skutkujedalszymwzrostemdochodu,wtensposóbcałyproces
powtarzasiędalej.
Noblistaz1970rokubyłautorempojęciamnożnikazrównoważonegobudże-
tu.Równoczesneirównecodorozmiarówpowiększenieprzychodówiwydat-
kówbudżetowychmaprowadzićdoprzyspieszeniawzrostuPKB.Dziejesiętak,
ponieważwydatkibudżetowestanowiąbezpośredniimpulsożywiającypopyt,
adalejpodaż,natomiastgdybyczęśćdochodówprzejętaprzezpaństwopozosta-
ławrękachprywatnych,zostałabywydananatowary,alepomniejszonaokwoty
zaoszczędzane.Podejścietakiebyłobardzopopularnewlatach50.i60.XXwieku
jakopropozycjapodadresempolitykigospodarczej,stawianojednakwarunek,że
takazwyżkaobciążeńfiskalnychniemożebyćzbytduża.Wnastępnychdeka-
dachkwestionowanoskutecznośćtegorozwiązania.
Samuelsonwprowadziłpowszechniedziśużywanepojęcieinflacjikosz-
towej(cost-pushinflation).Cociekawe,uczyniłtowtekściepublicystycznym
wUUSNewsandWorldReport”w1960roku.
Nobliścizekonomii1969–2023
©WydawnictwoKeyTextsp.zo.o.
www.keytext.com.pl
