Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NOR​WID– JAKIIDLAKOGO?24
JADWIGAPUZY​NINA
dzi​siej​szejPol​skioby​wa​te​lemniejestem,
tylkotro​chę-prze​szłejidużo-przy​szłej
CyprianNor​wid
IstniejebardzowieleszczegółowychcharakterystykNorwidajakopoetyijako
myśliciela.Otociekawszeznich:„poetapaństwowościpolskiej”,„wieszcz
wolnejPolski”,„poetakultury”,„poetadefinicji”,„poetaironii”,„genialny
skąpiecsłowa”,„poetaisztukmistrz”,„poetawnętrzamieszkalnego”,„poeta
człowieczeństwa”,„poetaatomu”,„poetamyśli”,„pisarzwiekukupieckiego
iprzemysłowego”,„poetahistorii”,„poetadialogu”,„poetaBiblii”,„poeta
sumienia”,„poetapisma”,„poetawysiłku”,„starypoeta”,„mistrz
niedopowiedzeń”,„poetasentencjonalny”,„poetamilczenia”,„poetasmutku”,
„poetaruin”25.Ichtreśćzależywpewnejmierzeodzainteresowańipoglądów
autorów,odczasuiokoliczności,wktórychpowstawały.Moimzamiaremjest
pokazaniewNorwidziemyślicielu,pozajegoogólnącharakterystyką,przede
wszystkimtego,cowydajemisięwjegomyśliipostawieżyciowejszczególnie
ważnedlanaszejwspół​cze​sno​ści.
ŻYWYCZŁOWIEK
Norwidtonieprzeciętnypoeta,dramaturg,pisarz,równieżeseista,felietonista,
rewelacyjnyautorlistów.Jesttotakżeinteresującymalarz,grafik,rytownik,
akwaforcistairzeźbiarz26.Jegobogataspuściznaliterackaiplastyczna– poza
nielicznymijuweniliami–powstawaławciągu30lattrudnegożycia
naemigracji,poczęścispędzanegowskrajnymubóstwie,cierpieniachfizycznych
ipsychicznych,naktóreczęstosięuskarżał27,alektóreprzeżywałrzeczywiście
tak,jaktojakozasadęformułował:„Cierpieć– niejesttognuśnieć,ale
wznanymkierunkuzeświadomościąrzeczywalczyć”(PWszVII,24).Niebył
czło​wie​kiemdosko​na​łym,miałlicznewady– jegonie​wąt​pliwyaltru​izmwią​załsię
naprzykładzesporądoząegocentryzmu,atakżezprzesadnieostrym,
emocjonalnymocenianiemosóbizbiorowości28;niejednokrotniestosowałysię
idoniego,jakdokażdegoznas,znanesłowaśw.Pawła:„Nieczyniębowiem
dobra,któ​regochcę,aleczy​niętozło,któ​regoniechcę”(Rz7,19).Bywałnaiwny
wswoichpostulatachiocenach,zarzucasięmuteżbrakpełnejkonsekwencji
wsądach.Jednakżesątorozbieżnościzwiązanepoczęścipoprostu