Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
– Pełne,jakMit,
Blade,jakświt…
– Gdyżyciakoniecszepczedopoczątku:
„NiestargamCięja– nie!– Ja,u-wydatnię!…”
(PWszII,143,w.1–6)
Napoczątkubyłyciszaiszept.IwidokalabastrowejrękiChopina,która
mieszałasięwoczachzklawiaturązkościsłoniowej.Dopierowtedyodezwałysię
pierwszedźwięki,apotem…
Musimytuzrobićważnądygresję.SąwFortepianieSzopenaprzywołane
dwiedrogirozwojuczyżyciasztuki74.PierwszadotyczytylkoChopina,druga–
sztukijakotakiej,sztukiwogóle.Pierwszazaczynasięsłowami:
Awtym,cośgrał– ico?zmówiłton– ico?powié,
Choćinaczejsięechaustroją,
NiżgdybłogosławiłeśsamrękąSwoją
Wszelkiemuakordowi–
(PWszII,144,w.29–32)
Zwróćmyuwagęnasłowa„zmówił”i„powie”,bochodzitunietylkoosamo
brzmienietonu,aleioto,coonewokujeicostaniesięwdalszymciągu
przedmiotembezpośredniegoopisu:
Awtym,cośgrał:takabyłaprostota
DoskonałościPeryklejskiéj,
JakbystarożytnaktóraCnota,
Wdommodrzewiowywiejski
Wchodząc,rzekładosiebie:
„OdrodziłamsięwNiebie[…]”
(PWszII,144,w.33–38)
Otóżpoprzywołaniutego,couniwersalne:doskonałejprostotysztukigreckiej
zjejzłotegowieku,następujewejściewto,conajbliższe,swojskie,cojednak
mamocodradzaniasięiwstępowaniadonieba.Przyokazjiwszystkoulega
zmianie:wrotawiejskiejzagrodystająsięharfąDawida,ścieżkapolna– wstęgą
łączącąziemięzniebem,wreszciepoprzezzbożawidocznasięstajehostia,
aprzezniąotwierasięsferawartościsacrumijejukoronowanie:„Emanueljuż
mieszka/NaTaborze!”(zob.w.42–43).Wyżejjużiśćsięnieda.Przekroczona
zostałagranicatranscendencji.GdzieuPlatonabyłaideaPiękna,uNorwidajest
Bóg.Przypomnijmy:„[…]JezuswziąłzsobąPiotra,Jakubaibratajego,Jana,
izaprowadziłichnagóręwysoką,osobno.Tamprzemieniłsięwobecnich:twarz
Jegozajaśniałajaksłońce,odzieniezaśstałosiębiałejakświatło”(Mt17,1–2).
InaglewtejwłaśniesceneriipojawiająsięuNorwidasłowa:„Ibyławtym
Polska,odzenitu/Wszechdoskonałościdziejów”(w.44–45).Alechodzi
oPolskęprzemienioną(„przemienionychkołodziejów”)idojrzałądojrzałością
dziejów,któresądlaniejprzeznaczone75.
