Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rok1918
DlaczegoUkraińcom
sięnieudało
Zdr.hab.JanemJackiemBruskim,historykiem
zUniwersytetuJagiellońskiego,rozmawiaIreneuszDańko
IRENEUSZDAŃKO:Gdywybuchła
Iwojnaświatowa,niebyłochyba
żadnegoUkraińcawKijowieczy
weLwowie,któryprzewidziałby,
żekilkalatpóźniejpowstanie,co
prawdanakrótko,niepodległa
Ukraina,awpewnymmomencie
będąistniećnawetdwaukraiń-
skiepaństwa?
JANJACEKBRUSKI:Przedwybuchem
wojnymożliwośćwybiciasięnanie-
podległośćwydawałasięwiększości
Ukraińcomcałkowitąmrzonką.Ideę
takąwprawdziesporadyczniewysu-
wano,czyniłytojednakraczejpostaci
spozagłównegonurtuukraińskiego
ruchunarodowego–takiejakchar-
kowskiadwokatMykołaMichnowski,
autorbroszurySamostijnaUkrajina
z1900roku.AnidziałaczezGalicji,
należącejdomonarchiihabsburskiej,
anizterenówwchodzącejwskład
imperiumrosyjskiegoUkrainyNad-
dnieprzańskiejniesnulidalekosiężnych
planów.Latem1914rokuwezwali
rodakówdolojalnegowypełnienia
obowiązkówwzględempaństw,któ-
rychbylipoddanymi.Liczyli,żemoże
topoprawićsytuacjęludnościukraiń-
skiej–zarównonaterenieRosji,jak
iAustro-Węgier.Abyłaonadiametral-
nieróżna.Wmonarchiihabsburskiej
Ukraińcycieszylisięznacznymiswo-
bodami.Posiadaliwłasneszkolnictwo
(szkołypowszechne,gimnazjaiukraiń-
skiekatedrynaUniwersytecieLwow-
skim),instytucjekultury,organizacje
gospodarczeispołeczne,partiepoli-
tyczne.WschodniąGalicjępostrzegali
jakoPiemont,centrumukraińskiego
odrodzenianarodowego,aleteżośro-
dekpolityczny,skądzpomocąmonar-
chiihabsburskiejprzekażąsweidee
rodakomnawschodzie.
Wimperiumrosyjskimodrębność
narodowaUkraińcówniebyłauzna-
wana.
RuchukraińskiwRosjipoddawany
byłprzezwiększośćXIXstuleciaróż-
negorodzajuszykanomirepresjom.
Ichsymbolemstałsięokólnikministra
sprawwewnętrznychPiotraWałujewa
z1863roku,anastępnietakzwany
