Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Polskapolitykawschodnia
ZdzisławNajder,Pojednanie,współpraca,życieoboksiebie?
dziśczłonkiemUniiEuropejskiejiNATO(mamyzniąkłopotyzupełnieswoiste).
BiałoruśpozostajejedynąwEuropienieskrywanąostojąautokracji(aleistniejącą
tampółlegalnąopozycjęłączyjedno:brakzłudzeńcodomiędzynarodowejważności
ichpaństwa).Ukrainapoczyniławyraźnypostępwstronędemokracji–alejestto
demokracjacorazbardziejfasadowa,zawłaszczonaprzezoligarchów.Tonajwiększe
ikluczowepaństwoobszarujestzarazempaństwemonajniższejstopieżyciowej
inajbardziejniejasnejprzyszłości.ProwadzeniewobecULBniezróżnicowanejpo-
litykibyłobyabsurdalne.
Podrugie:Giedroycmyślałopolitycewschodniejprzedewszystkimwkatego-
riachpolskichobowiązków.Isłusznie:byliśmyijesteśmyjakopaństwoijakokul-
turasilniejsiilepiejusytuowani;mamyteższczególneobowiązkiwobecwspólnej
przeszłości,boIRPbyłazdominowanaprzezPolaków,nadobreinazłe.Nieznaczy
tojednak,byzwalniaćsąsiadówodwymagań.Politykaprowadzonaprzezrządy
Litwy,BiałorusiiUkrainymusinierazwywoływaćpolskiesprzeciwy–wkażdym
przypadkuzinnychpowodów.Rzeczpospolitamiałaimajednakproblemyzoddzie-
leniembezwarunkowegopoparciadlafaktuniepodległościtychtrzechpaństw–od
oczywistejpotrzebysygnalizowaniawładzomwWilnie,MińskuiKijowienaszego
niezadowoleniaztakichczyinnychpoczynańtamtejszychwładz.
Potrzecie:RedaktorUKultury”przyjmowałdoaprobującejświadomościistnienie
irozwójwspólnoteuropejskich,alemałosięnimiinteresowałiwswoichwizjachnie
brałpoduwagęaniichintegrującejroli,aniichwłasnychstruktur,animożliwości
wpływaniaprzeznienasąsiedztwo.Politykępolskąwyobrażałsobiejakopolitykę
państwasamotnika(choćzwiązanegozZachodem).Środkidouprawianiapolityki
zagranicznejprzeztakiepaństwoiwtejczęściEuropyniemogłybyćsilne.JakUna-
rzędziowniębrukselską”potrafimydziśinauczymysięwprzyszłościwykorzystywać
–toinnasprawa,wykraczającapozaramypojęcioweUdoktrynyGiedroycia”
.Takie
wykorzystaniewymaganowegoijednoznacznegookreśleniaracjistanuPolskijako
częściwspólnoty.
Poczwarte:Polacyzamieszkującyodponadpółtysiącalatobszarydzisiejszej
Litwy,BiałorusiiUkrainynieodgrywaliważniejszejroliwkoncepcjachpolitycznych
Giedroycia.MyślącoUścianiewschodniej”
,obawiałsięraczejpolskiejzarozumiałości
ichęcidominowania.Równieżmaterialnymświadectwomwspólnotynaszychkultur
niepoświęcałdośćuwagi–choćbydlatego,żezajegoczasówbyłyonenieporów-
nanielepiejzachowane.Dzisiaj,wXXIwieku,mamyobowiązekdbaćopozostałe
resztki–zanimbędziezapóźno.Ipowtarzać:alboutrwalimywspólnąprzeszłość,
albookażesię,żeżadnejdotykalnejprzeszłościjużniema.
Popiąte:milczącymzałożeniemideologiiUKultury”byłamyśl,żepostawaPolaków
wobecichwschodnichsąsiadówmawpływnietylkonaprzyszłośćPolski,aleina
przyszłośćLitwy,BiałorusiiUkrainy.DwanaścielattemuBartłomiejSienkiewicz
