Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PawełKowal,Paktzoligarchami
Publicystykaianalizy
15
imdziałać.MniejmożnabyłozróżnychpowodówugraćnaLitwieczyŁotwieniż
wwielkimKazachstanie.Takżestrukturagospodarczadeterminowałabiznesową
specyfikęposzczególnychkrajowycholigarchii–wZwiązkuRadzieckimkonkretne
gałęzieprzemysłubyłyzgrupowanewposzczególnychkrajachzwiązkowych.
NajwiększaróżnorodnośćpodtymwzględemwystępowaławRosji.Tampolem
ekspansjibeztrudumogłabyćniemalkażdaformadziałania,aszczególnemożli-
wościdawałsektorenergetyki.NaUkrainiespecjalnościąstałysięhutyitransport
energiizRosji,apóźniejtakżetransfertowarówisurowcównaZachód.Następnie
zarobionepieniądzepochłaniałyinwestycjewkolejnegałęziegospodarki:przemysł
spożywczy,ubezpieczeniaitakdalej.Dynamikapostkomunistycznejtransformacji,
naprzykładwRosji,szczególnieprzedkryzysemw1998roku,niemawieluprece-
densówwskalihistoriigospodarczejświata.Jeśliktośdysponowałkapitałem,mógł
zarabiaćpraktycznienawszystkim:rozkwitałybiuraturystyczne,importsamochodów,
krociemożnabyłozyskaćnainwestycjachwnowetechnologie.Azatemstruktura
zaangażowaniabiznesowegoprzyszłycholigarchówtylkowpoczątkowejfaziezależała
odmożliwościprzekształceniaprywatyzacyjnychzakładówzbudowanychjeszcze
wZSRR.Zarobionepieniądzenapędzaływachlarzinwestycji.
Wschodnibogaczebylicorazpoważniejsi,zaśichambicjecorazwiększe,zmieniały
sięichobyczaje:bylicorazmniejUnowi”
.Wktórymśmomenciezniknęłypopularne
wcześniejdowcipyoUnowychRuskich”czyUnowychUkraińcach”
.Zabogactwemszła
chęćwystawnegożycia,podróżowania,dłuższychpobytównaZachodzie(aparta-
mentywHiszpanii,Londynie,KarlowychWarachczyBaden-Baden),inwestowania
wstudiadziecinazachodnichuniwersytetach,kolekcjonowaniadziełsztuki.Od
kilkulatkonikiemoligarchówjestkupowanieklubówpiłkarskich.
Kolejnąpotrzebąokazywałosięposiadaniedobrejopinii,ludzieWschoduniebaga-
telnąwagęprzywiązujądoreputacji.Stądzakupynarynkumediów–tuniechodziło
jużoprostyzysk.Medialneinwestycjebyłytraktowanejakoczęśćszerszegoplanu
–chociażmogływekonomicznymsensieprzynosićsłabedochody,toczęstodzia-
łałylepiejniżprofesjonalnebiuraPR.Zresztąitadziedzinazaczęłabyćokupowana
przezbogaczyzeWschodu.Ichmożliwościfinansoweprzekraczałyznacznieto,co
moglizapłacićzapodobneusługikontrahencinaZachodzie.Krążąlegendyotym,
ilefirmwciąguostatnichlatdbałoodobrąopinięnowegopremieraGruzjiBidziny
IwaniszwilegowBrukseliiWaszyngtonie.RównieżBorysBierezowskiwznacznym
stopniuzawdzięczaswojąfortunęprzejęciomwbranżymedialnej.
Ukraińskaspecjalność
Nakształtprzyszłejoligarchiipotężnywpływmiałapolityka,atakżewarunki
społeczne.Towtympunkciedrogioligarchówzposzczególnychkrajówsięrozeszły,
