Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Bliskowschodnikoncertmocarstw–rozmowazŁ.Fyderkiem
Rozmowanumeru
9
CzynaBliskimWschodzie
możemydziśmówićopoczątku
koncertumocarstw,wktórym
głównąrolęodgrywająIran,Tur-
cja,USAiRosja?
Tak,wydajemisię,żemetafora
koncertumocarstwdobrzeopisuje
rywalizacjępotęgnapostamery-
kańskimBliskimWschodzie.Jed-
nak,wodróżnieniuodsytuacji
zXIXwieku,współczesnemocarstwa
niesąjużjedynymigraczamiwpływa-
jącyminapolitykęwregionie.Muszą
sięoneliczyćzautonomicznymi
itrudnymidokontrolowaniaaktorami
niepaństwowymi–czytowpostaci
ugrupowańdżihadystycznych(ISczy
Al-Kaidy),czyteżnacjonalistycznych
ruchówkurdyjskich,takichjakPKK,
PYDlubirackieKDPbądźPUK.
Ponadtonatymobszarzekrzyżująsię
interesywielkichspółekenergetycz-
nych,anatonakładasięcorazwiększa
ostatniomożliwośćoddziaływaniana
opiniępublicznąwpaństwachościen-
nychprzezmanipulacjewnowych
mediach.Wstosunkachmiędzyna-
rodowychXXIwiekutrudnoodtwo-
rzyćwarunkidlanowegoKongresu
Wiedeńskiego–rządzącepaństwami
elitymająznaczniemniejsząspraw-
czośćniżw1814roku.Obserwując
próbyzawarciajakiegośporozumienia
ostabilizacjiSyrii,azarazempodziale
strefwpływów,dostrzegam,żecechą
charakterystycznątychrozmów–
zarównowformaciegenewskim,jak
iwproponowanymprzezRosję
formaciezSoczi–jestbardzoniski
poziomzaufaniamiędzyposzcze-
gólnymiaktorami.Nawetpomiędzy
bliskimisojusznikamiRosjąiIranem
występująlicznenapięcia.Dlatego
wnajbliższymczasierywalizacja
mocarstwwregionieprzebiegać
będziewsposóbkonfliktowy.
CzynaBliskimWschodziewyła-
niająsiędwawrogieobozy:ame-
rykański,doktóregonależećbędą
międzyinnymiArabiaSaudyjska
iIzrael,orazrosyjsko-irańsko-
-turecki?
Jakwspomniałem,dzisiejsiakto-
rzybliskowschodniejrywalizacji
zawierająkoalicjeadhoc,zmieniają
partnerówichcązachowaćmargines
swobody,takbymócprowadzićwie-
lowektorowąpolitykęzagraniczną.
Dlategopostrzeganiestosunkówmię-
dzynarodowychnaBliskimWscho-
dziewkategoriachbipolarnychjest
małopomocnewpróbachzrozumie-
niaregionu.
CzyzatemRosjaiUSAmają
istotnezbieżneinteresynaBli-
skimWschodzie?
Tak,występujątakiezbieżności:
obakrajeniechcądopuścićdopro-
liferacjibroninuklearnej,niechcą,
abyistniałyobszarykontrolowane
przezugrupowaniadżihadystyczne,
niesąprzychylnezmianiegranic
ipowstawaniunowychpodmiotów
państwowych,ajednocześniesą
