Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Rozmowanumeru
Obronićsięprzedtyranią–rozmowazT.Snyderem
Czylitowszystkoprzezbrakwy-
obraźniZachodu?
MawtymudziałtakżeRosja.
Państwotoaktywniegrałoswoją
pamięcią,którątakżechciałobyeks-
portować.Aonazakłada,żewszystko,
cosowieckieidobre,byłorosyjskie,
natomiastwszystko,cozłe–ukraiń-
skie.Zgodnieztąnarracją,Niemcy
byćmożeniepowinniczućsiętak
źlezpowoduHolokaustu,aleprzez
to,cozrobiliRosji–jużtak.Zkolei
opakcieRibbentrop-Mołotowtrzeba
zapomniećzupełnie,dotegostopnia,
żemówienieonimstałosięprzestęp-
stwem.
WOtyraniizawarłPanprzestro-
gę.Początkowo,gdymyślałemojej
motywach,todogłowyprzychodziło
miwyłączniezwycięstwoTrumpa.
JednakwCzarnejziemiteżPanza-
warłprzestrogę,choćinnegoro-
dzaju.KiedyPanzrozumiał,żecoś
idzienietakicototakiegobyło?
Wielerzeczydziejesięnieponaszej
myśli.GdypisałemCzarnąziemię,mó-
wiłemoprzestrodzenienateraz,ale
nanajbliższekilkanaścielat.Niemamy
dużoczasu,alejeszczetrochęgozosta-
ło,byrozbudowaćpaństwowość,dbać
oekologię.Otyraniinapisałemwciągu
kilkudnipozwycięstwieTrumpa,nie
zniknęłożadnezzagrożeń,któremnie
inspirowałoprzypisaniuostatniego
rozdziałuCzarnejziemi.Poprostu
dodatkowopojawiłsięnowy,bardzo
krótkoterminowykryzys.
Któryzabieraczasnazmianę?
Trumppogarszasytuacjęekolo-
giczną,boonijegośrodowiskosą
zdania,żemożemywysyłaćdwutle-
nekwęgladoatmosferybezżadnych
konsekwencji.Otoczonyjestwrogami
amerykańskiejpaństwowości;Steve
Bannonuważa,żepaństwofederalneto
wzasadziebłąd.JaderKushner,którego
ojciecbyłwwięzieniu,teżmawrogi
stosunekdopaństwa.Moimzdaniem,
Trumpowijestwszystkojedno,czy
istniejepaństwoamerykańskie,czyteż
nie.Topaństwojestnaprawdęimponu-
jące,aletrudnomudziałać,gdyprzez
Trumpajestdziesięćtysięcywakatów
naważnychposadach.Takwięcproble-
mypaństwowościiekologiizamiast
byćrozwiązywane,sąpogłębiane,
pojawiłosięteżzagrożeniepotencjal-
nymamerykańskimautorytaryzmem.
Trzebawięcbyłodziałaćinaczej.
Źródełkryzysuczykryzysówde-
mokracji,postprawdy,brakuczy
teżfałszywychnarracjiszukasięna
Wschodzie.Czytorzeczywiściedo-
brykierunek?
RosjajestdlaZachodukimśwro-
dzajuUantyterapeuty”
.Pokazujenam,
jakiemamyproblemy,tyleżezamiast
terapiiczyprzepisanialeków,wjeszcze
większymstopniujepogłębia.Taka
rosyjskadobroduszność.Oniwięcnie
wymyślająnowychproblemów,tylko
odzwierciedlająnaszewłasne,takiejak:
nierówności,kleptokracja,brakpra-
worządnościczyniedbałośćopamięć.
