Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
odczuwaniatemperatury,anoreksja,dreszcze,obniżenielibido,zaburzenia
miesiączkowaniaukobiet(
oligo-,amenorrhea
)ierekcjiumężczyzn,hipo-
tensja[8,10].Mogąrównieżwystąpićinneniespecyfczneobjawy,m.in.:
zawrotygłowy,zmniejszenieapetytu,utratamasyciała[12].Szczegółowy
obrazklinicznyuzależnionyjestodniedoborówposzczególnychhormo-
nówtropowychprzedniegopłataprzysadki,wynikającychzzakresuzajęcia
gruczołuprocesemzapalnym.Upacjentówzzapaleniemprzysadkiindu-
kowanympreparatamianty-PD-1częstoobserwujesięizolowanyniedobór
hormonuadrenokortykotropowego(ACTH)[13].Dlategoutakleczonych
chorychdominująobjawywtórnejniedoczynnościkorynadnerczy(WNKN),
takiejak:zmęczenie,anoreksjaibólemięśni[11].Wobszernejanalizieopi-
sówprzypadkówendokrynopatiiindukowanychimmunoterapiąICI,wtym
niwolumabemipembrolizumabemupacjentówonkologicznych,wtórną
niedoczynnośćkorynadnerczy(niedobórACTH)stwierdzonou83%cho-
rych,wtórnąniedoczynnośćtarczycy(niedobórhormonutyreotropowego
-TSH)u77%leczonychiwtórnyhipogonadyzm(niedobórgonadotropin
-hormonuluteinizującego/folikulotropowego-LH/FSH)u53%pacjen-
tów[14].Najwięcejpacjentów(40%)prezentowałoobjawywynikające
zewspółistnienianiedoboru3hormonówprzysadki,u27%stwierdzono
niedobór2hormonów,u21%jednegohormonu,u8%leczonychzajęcie
przysadkidotyczyło4hormonów,au4%pięciuhormonówprzysadki[14].
Najistotniejszymikliniczniepowikłaniamizapaleniaprzysadkiindukowanego
immunoterapiąICIsąniewydolnośćosiadrenokortykotropowejityreotro-
powej.Szczególnieniebezpiecznajestnierozpoznanainieleczonawtórna
niedoczynnośćkorynadnerczy,któramożeobjawićsięzagrażającymżyciu
przełomemnadnerczowym[5].Powikłanietonależypodejrzewaćprzypo
-
jawieniusięodwodnienia,hipotoniiiobjawówwstrząsu[10].
Rzadkimobjawemniedoczynnościprzysadkiindukowanejimmunoterapią
ICIjestmoczówkacentralna(
diabetesinsipidus
)spowodowananiedobo-
remhormonuantydiuretycznego(ADH,wazopresyna).Sytuacjatakama
miejscewprzypadkuzajęciaprocesemzapalnymtylnegopłataprzysadki
(
neurohypophysitis
),wktórymmagazynowanajestpowstającawpod-
wzgórzuwazopresyna[12].Rzadziejobjawymoczówkicentralnejpoja-
wiająsięwprzebieguzapaleniaprzedniegopłataprzysadki(
adenohypo-
physitis
),wktórymprocesemzapalnymobjętazostajerównieższypuła,
couniemożliwiatransportwazopresynyzpodwzgórzadoprzysadki[10].
WprzypadkublokowaniaszlakuPD-1opisanomoczówkęcentralnąjako
powikłanieskojarzonegostosowanianiwolumabuiipilimumabu[15].Mo-
czówkacentralnaklinicznieobjawiasiępoliuriąipolidypsją,abiochemicz-
niehipernatremiąiniskimciężaremwłaściwymmoczu.
POWIKŁANIAENDOKRYNOLOGICZNECELOWANEJTERAPIIONKOHEMATOLOGICZNEJ-WYBRANEZAGADNIENIA
15
