Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OkrespreklasycznywMezoameryce(2500p.n.e.-200n.e.)
41
Ok.2000r.p.n.e.pojawiłysięwioskiwdolinachOaxaki.Największym
ośrodkiembyłoSanJoséMogote,alewtymsamymregionieistniałojeszcze
przynajmniejosiemnaściemałychosad.Pozostałościpopalisadachispalo-
nychbudynkachwskazują,żew1800p.n.e.owewczesnespołecznościwe-
szływkonfliktitoczyływojny.Począwszyod1400p.n.e.,pojawiłysiętam
budowleceremonialnewznoszonenaniskichplatformachzusytuowanymi
zprzoduschodami;wewnętrzneizewnętrzneścianytychsanktuarióworaz
wspomnianepodwyższeniabyłytynkowane.Dwuspadowydachbyłzrobiony
zbajareque,czylipokrywanejglinąkonstrukcjiplecionkowej.Przedbudowlą
znajdowałasięwydzielonaprzestrzeńzestożkowatymidołamisłużącymido
przechowywaniazbóż,atakżezglinianymipiecami,miejscamidopochówku
istanowiskamiprzeznaczonymidoprodukcjiceramikiiprzygotowywania
posiłków.Udomowionymizwierzętamibyłypapugaipies.Uważasię,że
wczasietejepokidolinyOaxakibyłyzajmowaneprzezosiemnaścieosad,
liczącychpo3-10chat.NajstarsząceramikąwOaxacejestceramika
KompleksuEspiridión(1900-1400p.n.e.),którejodnalezionefragmentyłą-
czonesązdomostwemwSanJoséMogote.Sątopółkolistenaczyniaiokrą-
głedzbankizszyjkąlubbez,pozbawionedekoracji,utrzymanewkolorach
odżółcidobrązu,któreprawdopodobnieimitowałytykwy.WfazieTierras
Largas(1400-1150p.n.e.)pojawiłasięjużwspomnianaceramikaczerwona
napłowymtle,którawykazujedużąróżnorodnośćform-odmisekipęka-
tychgarnkówzszyjkąażpotalerzeipękatenaczyniaopłaskimdnieiroz-
chylonychściankach.Naczyniatezaczętopokrywaćzróżnicowanądekoracją
geometryczną,któratworzynapowierzchniregularneisymetrycznewzory:
szkarłatnepasynakrawędziach,czerwonelinierównoległe,kanciaste,zyg-
zakowateitp.
NawybrzeżuZatokiMeksykańskiejznalezionodowodynaudomowienie
kukurydzywTamaulipasok.2350r.p.n.e.,atakżesłonecznikawSantaElena
(Tabasco)ok.2150r.p.n.e.
Niedawneodkrycialingwistycznewskazują,żeprzed1850p.n.e.na
przesmykuTehuantepeciwybrzeżupacyficznymChiapasorazwGwatemali
izachodnimSalwadorzemówionojęzykiemokreślanymdziśjakoprotomixe-
-zoque.Grupyposługującesiętymjęzykiemodpowiadająkulturzearcheo-
logicznej,którąokreślonomianemMokaya.Po1800p.n.e.językprotomixe-
-zoquerozpadłsięnadwaróżnejęzyki:protomixe(1800-400/100p.n.e.)
iprotozoque(1800-400p.n.e.).Językamitymimówionowdużychimałych
wioskachwregionieprzesmykuTehuantepeciwybrzeżapacyficznego;łączy-
łysięonetakżezpóźniejszącywilizacjąolmecką.
Chociażrozwójolmeckiegofenomenukulturowegonastąpiłwśrodko-
wymokresiepreklasycznym,toopanowywanieterenówmiędzyrzekami
GrijalvaiPapaloapanprzezosiadłegrupytrwałoodwczesnegookresupre-
klasycznego.Świadcząotympozostałościdomostwiśladyposłupach,które
tworzyłyszkieletchaty,znalezionewgórnychwarstwachbagiennegoterenu
