Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
RozdziałI.NajdawniejsimieszkańcyobecnegoterytoriumMeksyku
Tworzyławtensposóbwięzylojalnościizobowiązańzeswoimisojusznika-
miiwasalami,jednocześniezaśgraficzniekodyfikowałaideekosmologiczne
akceptowaneprzezspołeczeństwo.Pewniautorzyuważają,żeprzeważają-
cywtamtymokresietyporganizacjipolitycznejprzypominałwodzostwa
(cacigazgos)14,będącezłożonymispołecznościamikierowanymiprzezprzy-
wódcęlubelitarnągrupę,którejwładzawynikałagłówniezzarządzaniahan-
dlemireligią.
Związanymzowąepoką,szerokodyskutowanymproblememjestrola,
jakąodegraliOlmekowiezewschodnichrejonówstanuVeracruzizachod-
nichobszarówstanuTabasco.Chociażutrzymujesięteoria,żebylijakoby
pierwszącywilizacjąMezoameryki,azatemtoimprzypadarolawrozpo-
wszechnianiumezoamerykańskichelementówkulturowych,tojednaktakie
założeniezpewnościąwynikaprzedewszystkimztego,żewtymregionie
zabytkiolmeckiebyłypierwszymiodkrytymipozostałościamiarcheologicz-
nymiśrodkowegookresupreklasycznego.Nowepodejścienegujetędomnie-
manąrolęOlmekówjakokultury-matkiiprzedstawiadowodyświadczące
otym,żeniektórezcechprzypisywanychtejspołecznościpojawiłysięwin-
nychregionachMezoameryki,zajmowanychprzezspołeczeństwaorównie
złożonejstrukturze.Ztegopowoduaktualnieproponujesię,żewśrodko-
wymokresiepreklasycznymnaterytoriummezoamerykańskimistniałobar-
dzowielepodobnychdosiebiestolicregionalnych,któredziałałyjako
ośrodkiodbioru,tworzeniaiwprowadzaniawobieginformacji,tworzącra-
zemwieloetnicznystylarcheologicznyznanyjakoDolmecki”.Podstawątego
kompleksukulturowegobyławymianahandlowa,którapociągałazasobą
obiegidei,cozkoleiprzyczyniłosiędopewnejuniformizacjisposobówży-
cia.ChociażtanowahipotezawyjaśniającarolęOlmekówmożebardziejod-
powiadaćprawdzie,zpewnościąaktualnedanearcheologicznerzeczywiście
wskazująnato,żepoczątkipismahieroglificznegowNowymŚwieciemożna
sytuowaćnaterenachmiędzyrzekamiGrijalvaiPapaloapan.Należyteż
stwierdzić,iżniedawnebadaniazzakresulingwistykihistorycznejwskazują,
żeOlmekowieztegoregionumoglimówićjęzykamizrodzinymixe-zoque,
czylizgrupyjęzykowejzawierającejniektóreznajstarszychokreśleńłączo-
nychzmezoamerykańskimiwartościamicywilizacyjnymi.
14Nazwaodhiszp.caciqu,którezkoleipochodziodsłowakassiquanwjęzykuArawaków,
któreznaczyłoDmiećlubutrzymywaćdom”iokreślałonaczelnikaplemiennegowrdzennych
kulturachprekolumbijskichzterenówAntyli.WczasachkolonialnychHiszpaniezastosowalito
słowodoznaczniebardziejzhierarchizowanychinieplemiennychspołecznościdawnej
MezoamerykiczypaństwaInków,określającwtensposóbjakichkolwiekludzipochodzenia
indiańskiegopełniącychfunkcjeprzywódcze(wtymnajwyższefunkcjekrólewskie);wadmini-
stracjikolonialnejstosowanojerównieżwodniesieniudoindiańskichzwierzchnikówtzw.
pueblosdeindios,czyliniezamieszkanychprzezHiszpanówDgminindiańskich”.Zob.r.DLata
konkwisty”,podrozdziałDŚwiatpanówiwładców”(przyp.red.).
