Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
48
RozdziałI.NajdawniejsimieszkańcyobecnegoterytoriumMeksyku
wiązałsięzutratąkontrolinadszlakamihandlowymi,acozatymidzie-
zbrakiemdostępudodóbregzotycznych.
LaVentazostałazbudowananaosipółnoc-południe,naktórejznajdują
sięróżnezespołyarchitektoniczne.KompleksAskładasięzdwóchsyme-
trycznychdziedzińcówograniczonychprzezkopceziemne,zbudowlami
otoczonymibazaltowymikolumnami.Wzespoletymodnalezionoróżnede-
pozytyofiarnezłożonezwielkichblokówjadeituiserpentynu,siekierwo-
tywnychifigurekzzielonegokamieniazcharakterystycznądeformacją
czaszki.ZkoleiKompleksBtworząlicznekopceziemneiwielkiepodwyż-
szeniezwaneAkropolemStirlinga.WKompleksieCznajdujesięWielki
KopiecLaVenta,piramidamająca30mwysokościiśrednicę130m,wznie-
sionazubitejziemi.Jesttonajwiększabudowlaśrodkowegookresuprekla-
sycznegowMezoameryce,odrobinęwyższaodKopca1zLaBlanca
wGwatemali(25m)iStrukturyE3-1wChalchuapawSalwadorze
(22m).WLaVentaodkopanoinnezespołyarchitektoniczne,międzynimi
KompleksE,któryobejmujestrukturymieszkalne,jakrównieżzespołyD,G
iH,którespełniałyfunkcjeświeckielubadministracyjne.
IstniałyróżneośrodkizależnedoLaVenta,położonenawysepkach
ibrzegachrzekijezior.Wnichrównieżznajdowałysięplatformyziem-
neipojedynczebudowledlaelity.Istniałyteżośrodkistojącejeszczeniżej
whierarchiiosadniczej,zamieszkiwanejedynieprzezzwykłychwieśniaków.
WpobliżuSanLorenzowstrumieniuznanymjakoElManatiarcheo-
lodzyodkryligrupęrzeźbantropomorficznychzdrewna,dobrzezachowa-
nychdziękibrakowitlenu(byłyzanurzone),orazsiekierkizjadeitu16ipiłki
zkauczuku,któreświadcząopraktykowaniugrywpelotę.Zkoleistanowi-
skowElAzuzulstałosięsławne,ponieważznalezionotaminsitudwierzeź-
byprzedstawiającemłodzieńcówklęczącychprzedjaguarem.Stanowiska
takiejakLagunadelosCerrosczyTresZapotesmusiałyodgrywaćrolępo-
mniejszychstolicregionalnych,chociażokresrozkwitutegodrugiegoośrod-
kaprzypadałnapóźnyokrespreklasyczny.
Sformułowanoróżneteorienatematznaczeniamonumentalnychgłów
olmeckich.Wedługjednejznichmogłochodzićoindywidualneportrety
władców,kapłanów,graczywpiłkęlubmitycznychbohaterów,nadaljednak
niewiadomo,jakbyłonaprawdę.Innymważnymelementemrzeźbyolmec-
kiejsątzw.ołtarzezniszą.Chodziowielkiemonolitycznegraniastosłupy
16DSiekierki”zjadeituwbrewnazwieniebyłynarzędziamiużytkowymi,aleraczejprzed-
miotamiceremonialnymiodużymznaczeniusymbolicznym;możliweteż,żestanowiłyogólnie
przyjętąformęprezentowaniajadeituwcelachhandlowych-dziękidobrzewypolerowanejpo-
wierzchniicienkimkrawędziommożnabyłoocenićwartośćkamieniapokolorzeiprzezroczy-
stości.DSiekierki”zjadeituzewzględunakształtibarwęsymbolizowałykolbykukurydzy,stąd
teżczęstograwerowanonanichpostaćuznawanąprzezbadaczyzaolmeckiegobogakukurydzy.
Za:KarlTaube,DLajadeitaylacosmovisióndelosolmecas¨,DArqueologiamexicana”,t.IX,
nr53,s.36-41(przyp.red.).
