Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Filozofia,dżihad,nowoczesność
39
RozprawaBaconanapisanazostaławformiedialoguprowadzonegomię-
dzysześciomaosobami:Euzebiuszem,„umiarkowanymwyznawcą”,Gamalie-
lem„protestanckimradykałem”,Zebedeuszem„radykałemrzymsko-kato-
lickim”,Martiusem„wojskowym”,Eupolisem„politykiem”orazPolliem
„dworzaninem”
16.Tematemdziełasą„sprawychrześcijaństwawdzisiejszych
czasach”.AkcjarozgrywasięwParyżu,wdomuEupolisawlecie1623roku,
jejkontekstemjestdramatwojenprotestancko-katolickichszesnastowiecznych
isiedemnastowiecznychFrancjiorazNiemiec.Pytanie,któreprzewijasięprzez
całąkonwersację,brzmi:„czymożliwyjestpokój”(wobrębiechrześcijaństwa).
JakopierwszyzzagadnieniemtympostanawiazmierzyćsięMartius.
ZpozycjivirMilitarisoskarżaksiążątchrześcijańskichobrakszerszychper-
spektywiskupianiesiętylkonageopolityce,cooznacza,żejegozdaniemprzy-
czynąkażdejwojnysąwyłącznieświeckieambicje(„wojnynaturalne”),pro-
wadzącedo„kanibalizacji”chrześcijaństwa
17.Polliozadajepytanie,czywten
samsposóbnależyokreślićniedawnewypędzenieMaurówzWalencjiwHisz-
panii(1609–1614).Martiusnieudzielaodpowiedzi.Zamiasttegorozpoczyna
sięspórGamalielazZebedeuszemdotyczącypodziałówwłoniechrześcijań-
stwa(istanowiącyjednocześnieichodzwierciedlenie).ZdaniemGamaliela
działaniaprzeciwkoMauromjawiąsięjakohaniebnebyłyaktamizemsty,
niezwiązanymizżadnymimotywamireligijnymi,ponieważcirzekomiMauro-
wiebylitaknaprawdęchrześcijanami
18.Zebedeusztwierdzijednak,żeniemieli
oniprawapozostaćwkatolickiejHiszpanii,aichekspulsjaodbyłasięwoparciu
oedykt,aniewwynikuzamieszek(autortejwypowiedziczyniwtensposób
aluzjędopraktykpowszechnychwśród„anabaptystycznegomotłochu”
19).
Eupoliswzwiązkuzesformułowanymidotejporypoglądamizadajepytanie,
czywojnąmożnanazwaćakcjęskierowanąprzeciwkowłasnympoddanym,
którzynieprowadzążadnychdziałańagresywnychczyodwetowych.Może
należyturaczejmówićowewnętrznychprześladowaniach?IzachęcaMartiusa
dokontynuowaniaprzerwanychrozważań
20.Tenodnosisięzsympatiądouwa-
giEupolisaistwierdza,żemotywemkażdejzwojenjest„zarobek”wszystkie
16
F.Bacon,AdvertisementTouching…,op.cit.,s.17.
17
Ibidem,s.19;patrztakże:R.Lerner,TheJihód…,op.cit.,s.13.
18
F.Bacon,AdvertisementTouching…,op.cit.,s.20.
19
R.Lerner,TheJihód…,op.cit.,s.13.
20
F.Bacon,AdvertisementTouching…,op.cit.,s.20;patrztakże:R.Lerner,TheJihód…,
op.cit.,s.13.