Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BenedyktChmielowskiurodziłsięwroku1700.Poukończeniusemi-
nariumweLwowiepoświęciłsiękarierzeduchownej.Najegodorobek
pisarskiskładająsięliczneksiążkiocharakterzekompilacyjnymnp.mo-
dlitewnikiiżywotyświętych.
NOWEATENYalboAkademiawszelkiejsciencyipełna,naróŜne
tytułyjakonaclassespodzielona,mądrymdlamemoriału,idiotomdlanau-
ki,politykomdlapraktyki,melancholikomdlarozrywkierygowanastano-
winajciekawszyprzykładbarokowegozamiłowaniadoencyklopedyzmu.
Wydanawwersjiczterotomowejencyklopedia(edycjadrugazlat1754–
1756)oukładzierzeczowymprzezwielelatuchodziłazaprzykładsar-
mackiejdegeneracji.Dziśzachwycanietylkostylem,typowymdladoj-
rzałegobarokuipełnymmakaronizmów,alerównieżbawiniezliczonymi
facecjami,doktórychsamautornierazzachowujezdroworozsądkowy
dystans,aktórewtakimsamymstopniumusiałybawićówczesnegoczy-
telnika.Tomonumentalnedziełojestprzytymnieocenionymźródłem
dobadańnadświatopoglądem,świadomościąhistorycznąiprzyrodniczą
pierwszejpołowywiekuXVIII.NiektórespostrzeżeniaChmielowskie-
gonastałeweszłydopolskiejkultury,jakchoćbysłynnadefinicjakonia.
Prezentowanywybór,jakżeskromnywobecbogactwamateriału,ma
główniezazadanieukazaćwiedzęzzakresufizyki(przyrodoznawstwo)
orazmetafizyki(teologiaidemonologia).