Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
oczywiściedodaćodniesieniedowyzwalającychmocykapita-
lizmuorazdowolnościpolitycznejjakopochodnejwolności
ekonomicznej.Wysuwanewtymkontekścieargumentyodnoszą
siędowyzwolenia,jakimjestsystempracynajemnejwporówna-
niuzpoddaństwem,doprzestrzeniwolności,naktórąpozwala
własnośćprywatna,czyteżdofaktu,żewczasachnowożytnych
swobodypolitycznewkrajachotwarcieifundamentalnieantyka-
pitalistycznychpojawiałysiętylkoepizodycznie,nawetjeślinie
występująwewszystkichkrajachkapitalistycznych25.
Oczywiściemałorealistycznebyłobyniewłączeniedoducha
kapitalizmutrzechcentralnychfilarówusprawiedliwianiakapita-
lizmu:postępumaterialnego,skutecznościiwydajnościwzaspo-
kajaniupotrzeborazorganizacjispołecznejkorzystnejdlarealizo-
waniaswobódgospodarczychizgodnejzliberalnymiustrojami
politycznymi.Jednakwłaśniezpowoduichbardzoogólnego
wystarczają,żebyzaangażowaćzwykłychludziwkonkretnesy-
tuacjeżyciowe—zwłaszczazwiązanezpracą—iwyposażyćich
wzasobyargumentacyjne,dziękiktórymmoglibystawićczoło
krytyceiodpieraćzarzuty,zjakimimogąsięspotkaćwżyciu
codziennym.Niemamypewności,czytenlubinnypracownik
najemnynaprawdęcieszysięztego,żejegopracaprzyczynia
siędopodniesieniaPKBkraju,poprawiasamopoczuciekonsu-
mentówczyteżwpisujesięwsystem,któryumożliwiaswobodę
przedsiębiorczości,sprzedażyikupna.Niemożnamiećtejpew-
nościchociażbydlatego,żetenpracowniknajemnyztrudem
jestwstaniepowiązaćtakieogólnedobrodziejstwazwarunka-
micodziennegoizawodowegożyciaswojegoiswoichbliskich.
Oilesambezpośredniosięniewzbogaciłkorzystajączmożli-
wości,jakieoferujeswobodaprzedsiębiorczości—codotyczy
niewieluludzi—lubnieosiągnął,dziękipracywybranejzgod-
niezeswoimiupodobaniami,swobodyfinansowej,pozwalającej
muwpełnikorzystaćzmożliwościkonsumpcyjnychoferowa-
nychprzezkapitalizm,musiałbydokonaćzbytwielumediacji,
żebyzłożonamupropozycjazaangażowaniawkapitalizmmogła
Duchkapitalizmu
41
