Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Czynnikizewnętrznekształtującesytuacjęmuzułmanów...
nocowaliwmeczetach,nagołejziemi,ztwarzązwróconąwstronęMekki,nosili
białeszaty.Propagowalirygorystycznąijednoczącąwizjęislamu51.
W1928r.-wtrakcieapogeumeuropejskiejkolonizacjiorazupadkukalifa-
tuosmańskiegowStambule-wEgipciepowstałoStowarzyszenieBraciMuzuł-
manów(SBM).DwudziestodwuletniHasanal-Banna(1906-1949),motywowa-
nyzłympołożeniemekonomiczno-społecznymswoichrodakóworazrosnącymi
wpływamiBrytyjczykówwKanaleSueskim,założyłorganizację,któramiałabyć
odpowiedziąnarozwiązaniekalifatu52.DlaHasanaal-Bannyjednośćarabskabyła
koniecznadoprzywróceniachwałyislamowi-łączyłwięctradycjepanislamizmu
ipanarabizmu53.SBMmiaładoprowadzićdoodbudowykalifatuiprzywrócenia
jednościmuzułmańskiej.Stowarzyszeniemiałoprzejąćrolękalifa54.HasłoSBM:
„Bógjestnaszymbogiem,Prorokjestnaszymprzywódcą,Koranjestnasząkon-
stytucją,dżihadnasządrogą,śmierćwimięBoganaszympragnieniem”,ukazuje
stosunekczłonkówgrupydoislamu-religiajestdlanichuniwersalnymsystemem
politycznymispołecznym.Słowahasławskazująrównieżnaagresywnyimilitarny
charakterorganizacji.Hasanal-BannaokreślałczłonkówSBMmianem„żołnierzy
misjiislamu”,„armiązbawienia”i„żołnierzamiBoga”.Ponadto,jakzauważaJerzy
Zdanowski,islamtraktowałjakosystemnormpozwalającynarozwiązaniewszyst-
kichproblemówświeckich55.
Dżihadmiałdlaniegodwaznaczenia:obokwysiłkuumysłowegonarzeczobro-
nywiaryposiadałwydźwiękmilitarny-zbrojneprzeciwstawieniesięnajeźdźcy
atakującemuziemieislamu.DlazałożycielaSBMdżihadbyłkolejnymfilaremisla-
muiobowiązkiemkażdegomuzułmanina,któryjestzobligowanydorozpowszech-
nianiamisjiProroka56.Byłonjednakżeśrodkiemostatecznym,samHasanal-Banna
akcentowałnadrzędnośćdżihadujakowewnętrznegoumacnianiasię57.
Sukcesruchuwynikałzprzyciągnięciaosóbzróżnychgrupspołecznychdzię-
kiintensywnejakcjicharytatywnejwpostacibezpłatnychprzychodnilekarskich,
warsztatówiszkółprzymeczetowych(najliczniejszągrupęstanowiliprzedsta-
wicieledrobnomieszczaństwa).WciąguzaledwiekilkulatSBMstałosięruchem
51
Ibidem,s.47-49.
52
Wlatach30.XXw.orazpodczasIIwojnyświatowej(1939-1945)siećagentówSBM
rozsianapoBliskimWschodziewspieraładziałanianazistów.Fundamentaliścipodzielaliteorie
spiskoweHitlera,głoszącetezy,żeŻydzirządząświatem.DodziśwświeciemuzułmańskimHitler
niejestprzedstawianyjako„bardzozłycharakter”.ZasprawąSBMdostępnesąlicznewznowienia
MeinKampf,przetłumaczonenajęzykarabski.U.Ulfkotte,HeiligerKrieginEuropa.Wiedie
radikaleMuslimbruderschaftunsereGesellschaftbedroht,FrankfurtamMain2007,s.125.
53
J.Danecki,Podstawowewiadomości...,s.491.
54
OżyciuipoglądachHasanaal-Bannyzob.więcej:J.Zdanowski,BraciaMuzułmanieiinni,
Szczecin1986,s.39-57.
55
J.Zdanowski,Współczesnamyślspołeczno-polityczna...,s.35.
56
CzłonkowieSBMuroczyścieobchodzilicorokurocznicębitwypodBadremkołoMedyny
z624r.,którabyłapierwszązwycięskąbitwąMahometa.Wówczaszrodziłasięideaprowadzenia
świętejwojny.Zob.więcej:J.Zdanowski,BraciaMuzułmanie…,s.63-64.
57
J.Zdanowski,Współczesnamyślspołeczno-polityczna...,s.184.
