Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
FranciszekFenikowski,którycoprawdazamieszkał
naWybrzeżudopierow1948roku,aleuznaćgomożna
zapisarzalokalnego.Autor
ZakrętuPięciuGwizdków
wprowadzawdialogachmieszankężargonugdańskiej
ulicy,marynarzyikaszubszczyzny.Ponadtokaszubscy
robotnicyopisywanisąznieukrywanąsympatią
iwsamychniemalsuperlatywach21.
WielokulturowośćGdańska,takodmienianadziśprzez
wszystkieprzypadki,wutworachsocrealistycznych
eksponowanabyłazdalekoidącąrezerwą,bynie
powiedzieć,żejąpomijano.Znamienne,żenie
mawliteraturzelatpięćdziesiątychnawetwspomnienia
oŻydach,niemówiącjużoumieszczeniuichwplanie
wydarzeń.SilnieobecnajestzatoniechęćdoNiemców,
wdodatkujeszczeprzedwojenna.Wyjątkowasytuacja
WolnegoMiastaGdańska(dojścieNSDAPdowładzy
w1933roku)wymusiławalkęoutrzymaniepolskości
wżyciupublicznym.Echatychwydarzeńsłychaćwwielu
utworachgdańskiegosocrealizmu.Wopowieściach
starszychtowarzyszydochodzidogłosuwyzysk
uSchichaua,sporyiutarczkizHitlerjugend,
prześladowaniepolskichinteresów.Wartozaznaczyć,
żepośródwiększościtychprześladowańPolacyodnosili
małesukcesy,jakchoćbywewspomnieniachstarego
Szwedowskiegoz
ZakrętuPięciu
Gwizdków
.ObowiązującemuobrazowizłegoNiemca
musiałatowarzyszyćwizjawalecznychPolaków.Jedynie
takadychotomiawypełniałasocrealistycznypostulat
jaskrawychkontrastów,wyraźnegopodziałuświata,
wktórymniemamiejscananiedomówienia.
Gdańskaliteraturasocrealistyczna,mimoswojej
wtórności,wyróżniasięnatlecałejPolskiejliteratury
podporządkowanejokreślonejmetodzietwórczej.Ichoć
niesątodyferencjeepistemologiczneczyaksjologiczne,
możnajepołączyćwjednąnierozerwalnąstałość.Taką
constans
będziemorzeikonsekwencjejegoobecności
wliterackiejfikcji.Oilestocznia,zcałąwyjątkowością
swojejstruktury,przypominainnekreowaneprzezpisarzy
obrazyzakładówprodukcyjnych,towpływpołożenia
