Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zmierzajądoustaleniahierarchiisubkodówskładowych.J.Antas
18zwracauwa-
gęnatrudnośćtakiegoustalenia,wskazującnawielowarstwowośćprogramów
telewizyjnych.Badaniaporównawczenadsposobempercepcjiwypowiedzite-
lewizyjnejiradiowejwykazałydeterminującądlawypowiedzeniajęzykowego
funkcjęobrazu
19.Tezętępotwierdzająeksperymentyidoświadczeniaprzepro-
wadzoneprzezB.ReevesaiC.NassazWydziałuKomunikacjiUniwersytetu
Stanforda,dziękiktórymopisalizjawiskoutożsamianiamediówzrzeczywisto-
ścią
20.Zaobserwowali,żeludzieniepozostająobojętniwobecmediów.Ichreak-
cjesąspołeczne,żnorodneitaknaturalne,żeistotatychreakcjiwykraczapoza
pojmowaniemediówtylkojakonarzędzia
21(powszechnejestzjawiskondysku-
sji”ztelewizoremczykomputerem).Ludziereagująnato,cojestobecnewme-
diachbezpośrednio(np.niezastanawiająsięnadtym,kimjestnadawcawiado-
mości,jakiemaintencjeimotywy),częstoprzekonującaprawdziwośćsymboli
rzeczywistegoświatajestważniejszaodtego,cojestprawdziwe(wiarygodna
stajesięosobapewnasiebie-trudnouwierzyćkomuśoprzeciwnychcechach).
Telewizjajestwpełnimediumaudiowizualnym.Realizujenietylkojednorodną,
leczzróżnicowanątypologięprzekazówtelewizyjnych.Typologiataniepozo-
stajebezwpływunarodzajzależnościmiędzyelementamijęzykowymiaikono-
graficznymi.PodkreśliłtoteżW.Miodunka
22,przywołującfunkcjonalnypodział
zaproponowanyprzezM.Tardy’ego:
n1.programytransmitowanezestudia(wywiady,dzienniki,spotkania
itp.)stanowiątyppierwszy.Bierzewnichudziałkilkaosób,którychzadaniem
jestmówić,zaśkamerapokazujejewtrakciemówienia.Materiałemprogramu
sąwypowiedzisłowne,którychjednaknieoddzielasięodsytuacjipowstawania,
programjestzatemzorganizowanywokółdwuliczącychsiępunktów:wypo-
wiedzizjednejstronyimówiącegozdrugiej.Wtymwypadkuelementyjęzy-
kowesąpodstawąprzekazu,zaśelementyikonograficznezachodząnanie,po-
kazująctego,którymówi,orazsytuację,wktórejmówi.
18J.Antas,Projektmetodologiibadańrelacjiobraz-słowowprzekazietelewizyjnym,nZe-
szytyPrasoznawcze”1981,R.XXII,nr2(88),s.33-42.Autorka,wykorzystującopiniebadaczy,
m.in.polskich,rosyjskichifrancuskich,zebraneprzezJ.Kruszewskiego(zawartew:J.Kruszew-
ski,Emancypacjamałegoekranu,Warszawa1967,s.3-12),podkreślaskłonnośćdoprzyznawa-
niadominującejrolisłowu(s.9).Jednocześniezaznacza,żenrelacjaobraz-słowomożewtele-
wizjiprzyjmowaćniezliczonegradacje:odradiazkanałemwzrokowym,ażpozupełnewyelimi-
nowaniesłowamówionegonarzeczefektówdźwiękowych”(s.34).
19Por.J.Ożdżyński,Relacjaradiowaikomentarztelewizyjnywujęciuskładniowo-
informacyjnym[w:]Studianadskładniąpolszczyznymówionej,Wrocław-Warszawa-Kraków-
Gdańsk1978,s.203-216.
20Zob.B.Reeves,C.Nass,Mediailudzie,przeł.H.Szczerkowska,Warszawa2000.
21Awłaściwieśrodkikomunikowania,por.informacjezawartew:M.Mrozowski,Media
masowe.Władza.Rozrywka.Biznes,Warszawa2001,s.17.
22W.Miodunka,op.cit.,s.33.
16