Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
§3.Pojęciajakomaszyny
15
Wbrewpozoromniedalekoodtegowitalizmudointerpretacji
bardziejspołecznych,kładącychnacisknaelementykulturowera-
czejniżbiologiczne.ZamiastDtotalności”życiamamyotopewien
systemorganizacjiczłonkówzbiorowości(awięciorganizacjiich
biologicznejegzystencji),którywokreślonysposóbrozporządzakaż-
dorazowodostępnyminstrumentariumtechnicznym,wyznaczając
możliwekierunkijegoużyciairozwoju.Oworozporządzaniestano-
wizarazemjedynąrzeczywistośćtejżezbiorowości;wnimwyraża
onawłasnąnaturęiaspiracje.Możnatwierdzić,żewodróżnieniu
odniektórychprzynajmniejwersjiwitalizmukoncepcjaorganizacji
zbiorowejpostulujeniecowiększązłożonośćpoziomuźródłowego.
Namiejscepowszechnejiotyledośćjednorodnejekspansji,woli
zwycięstwaitp.wkraczaskomplikowanysystemregułwspółżycia
ikomunikacji,metodpoznaniairozumienia,krótkomówiąc:sym-
bolicznastrukturastosunkówmiędzyczłonkamizbiorowości.Oile
więcżyciekwantyfikującswójjednorodnyżywioł,tzn.samosiebie,
odrazuitymsamymwyrażasięwużywanychśrodkach-na-
rzędziach(powiedzmy,żedlajasnościposłużyliśmysiętumożliwie
prostackimujęciemwitalizmu;bardzorzadkożycierozumianojako
takniezróżnicowanyżywioł),otylezbiorowośćposiadaponadto
środkisamegowyrażania,tzn.nigdyniedysponujeswym
wyposażeniemtechnicznymwsposóbbezpośredni;wyrażawnimbo-
wiemnietylesamąsiebie,ilewłasnysystemsymbolicznyalbo-mó-
wiącinaczej-wyrażasiętamzajegopośrednictwem.Wtymsensie,
oczywiście,pierwotnyminarzędziamisątaknaprawdęwłaśnietere-
gułyimetody:pojęciajakomaszyny.Niebędziewtakimrazie
bezzasadnetwierdzenie,iżczłowiek-rozumianytujakohistorycznie
określonazbiorowość-doskonalepanujenadmaszynami,któreza-
wszejedynieucieleśniająbądźurzeczywistniająaktualnystanspołecz-
nejstrukturysymbolicznej.
Złożonośćtejstrukturyautomatycznieprowadzidokilkupodsta-
wowychproblemówzwiązanychzrelacjąmiędzytym,cosymboliczne,
itechniką,maszynąspołecznąiurządzeniemtechnicznym.Jakido-
kładniecharaktermaowowyrażanie?Czytechnikaodzwierciedlana
przykładalboprzedewszystkimspołecznąhierarchię?
