Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Klasyczneteoriepaństwaadoświadczeniaczasównajnowszych
pluralistycznewwersjinormatywnej.Alepaństwomożebyćteż
ramątworzącąwarunkidomanifestowaniasięiuzgadniania
wniezbędnymzakresienajróżniejszychgrupowychinteresów.
Takiepaństwo,któretworzyjedyniepoledoprzetargupolitycz-
negomiędzygrupowymiaktorami,niemającmocynarzucania
jegowyniku,jestładempostulowanymprzezteteorie.Maono
niewielewspólnegoznowoczesnympaństwemsuwerennym,
umocowanymwdoktrynieHobbesa.
ZajednegozpierwszychpluralistówuważasięAlexisade
Tocqueville’a,którynawiązującdoMonteskiusza,podkreślał
znaczeniewspólnotpośrednichmediującychpomiędzypań-
stwemajednostką.OilekoncepcjeMonteskiuszamożnainter-
pretowaćjakopewienprojektzorganizowaniapaństwa,wktórym
podziałwładzyijejdecentralizacjazabezpieczaprzedabsoluty-
zmemwładcy-cowistociejestzpożytkiemdlapaństwa,jed-
nostekispołeczeństwa-otyledlaTocqueville’aróżnegorodzaju
dobrowolnestowarzyszeniastanowiąsposóbistnieniaspołeczeń-
stwa;sąonespozapaństwa,chociażniektóreznichorganizują
obywatelidowywieraniawpływunarządy(Tocqueville1976).
Stowarzyszeniauspołeczniająjednostki,tworząznichobywateli
izarazemmająwielkipotencjałsamoregulacjiżyciaspołecznego.
Zmniejszająwięczapotrzebowanienawładczeregulacjezestrony
hierarchicznegopaństwa.PerspektywaTocqueville’aotworzyła
drogędopowszechnegouznanianagrunciepolitologiiamery-
kańskiej,żepaństwotowłaściwiewielopoziomowyrząd.
Doktrynapluralizmuwielezawdzięczawybitnemuniemie-
ckiemuprawnikowiOttonowivonGierkemu,któregomyślzain-
spirowałabrytyjskichpluralistów(por.Pawłowski2017:47-54).
Istotnajestdlanasjegokoncepcjapaństwajakobytuopodwój-
nejosobowości:państwojestrealnąosobązbiorowąijestosobą
prawną.Realnymizbiorowymiosobamimogąbyćteżinnewspól-
noty:miasta,gminy,gildie,wspólnotyreligijne;ichegzystencjanie
37
